TBB Dergisi 111. Sayı

Türk Hukuk Sisteminde Kabul Edilen Erteleme Kurumları Üzerine İnceleme

192

Erteleme kararının verilebilmesi için kanunda objektif ve subjektif

şartların oluşması gerekecektir. Buna göre, sanığın daha kasıtlı bir suç-

tan dolayı üç aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmemiş olması

ertlemenin objektif koşululunu, sanığın suçu işledikten sonra yargıla-

ma sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği

konusunda mahkemede kanaatin oluşmasının sağlanması subjektif

koşulu oluşturmaktadır. Aşağıda ertelemenin objetif koşulu ile sub-

jektif koşulu ayrı olarak incelenecek, devamında erteleme kararının

özelliği itibariyle genel değerlendirme yapılacaktır. Ertelemeye ilişkin

yapılan bu açıklamalar uygun düştüğü ölçüde diğer erteleme çeşitleri

içinde geçerli olacaktır.

da) Ertelemenin objektif koşulu: Sanığın daha önce kasıtlı

suçtan üç aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmemiş

olması

daa) Sanığın Adli Geçmişine ilişkin koşul

Sanık hakkında, hükmedilen ve kanunda belirtilen sınırlar içinde

kalan hapis cezasının infazının ertelenebilmesi için; sanığın daha ön-

ceden hiç suç işlememiş olması veya suç işlemiş ise, bu suçun kasıtlı

bir suç olmaması veyahut da kasıtlı bir suç işlemişse, bu suç nedeniyle

hükmedilen hapis cezasının 3 ayı geçmemesi gerekir.

(TCK 51/1-a)

Oysaki mülga 647 sayılı CİHK’nın 6/1 hükmünde adliye mahkeme-

lerince para cezasından başka bir ceza ile mahkum olmamak koşulu

aranmaktaydı. Ayrıca sanığın adli geçmişinde yer alan, ertelemeye en-

gel teşkil edebilecek olan üç aydan fazla mahkumiyete ilişkin kararın

kesinleşmiş olması da zorunludur.

Dolayısıyla önceki mahkumiyetin

temyiz edilmiş olması, ertelemeye objektif olarak engel değildir; fakat,

hakimin bundan haberdar olması halinde, bunu subjektif olarak de-

ğerlendirecektir. Mahkumiyetin eskiliğinin, 10.12.1952 tarihli bir Yar-

gıtay İçt. Bir. Kararı’nda da belirtildiği üzere, ertelemeye engel olma

yönünden önem taşımadığı savunulmuştur.’

‘Önceden birden fazla hapis cezasına mahkumiyet varsa, bunların toplam süresi-

nin değil, her birinin ayrı ayrı üç aylık süreyi geçip geçmediğine bakılması gere-

kir.’ Öztürk/Erdem s. 439

Ali Rıza Töngür, Ceza Hukukunda Yeni Boyutlarıyla Erteleme, Adalet Yayınevi,

Ankara/2009, s. 73

Timur Demirbaş, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınevi, 8. Baskı, Ekim

2012, s. 659, Gözübüyük s. 339