189 / 533
Türk Hukuk Sisteminde Kabul Edilen Erteleme Kurumları Üzerine İnceleme
188
Kısa süreli hapis cezasının paraya çevrildiği düzenleme olan
TCK’nın 50. maddesi ayrık olmak üzere, ödenmemesi nedeniyle adli
para cezasından çevrilen hapsin cezası ertelenemez. Zira bu hapis ce-
zası tazyik hapsi niteliğindedir.
66
TCK’nın 50/3. maddesine göre, daha
önce hapis cezasına mahkum edilmemiş olmak koşuluyla, mahkum
olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarih-
te onsekiz yaşını doldurmamış veya altmış beş yaşını bitirmiş bulu-
nanların mahkum edildiği bir yıl ve daha az süreli hapis cezası aynı
maddenin birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlara çevrileceğinden
erteleme kararı verilemeyecektir.
67
Güvenlik tedbirleri tehlikeli failler hakkında ceza yerine veya ceza
ile birlikte hükmolunan tehlikelilik ile orantılı olan genellikle failin
iyileştirilmesi amacını ön planda tutan kanunla belirlenen ve hakim
tarafından hükmedilen yaptırımlardır.
68
5237 sayılı TCK, sadece hapis cezalarının ertelenmesini kabul ettiği
için, güvenlik tedbirlerinin ertelenmesi söz konusu değildir. 5237 sayı-
lı TCK 53. maddede düzenlenen güvenlik tedbirlerinin çoğu, 765 sayılı
TCK’da hapis cezasına mahkumiyete ek (fer’i) ceza olarak kabul edilmiş-
ti.
69
Bu ek cezaların da 91. maddeye göre ertelenmesi mümkündü. 765
sayılı TCK madde 91’e göre, mahkeme kararında açıkça belirtmediği sü-
rece, asıl cezanın ertelenmesi halinde fer’i cezada ertelenmiş sayılıyordu.
Mahkeme, fer’i cezanın ertelenmesini uygun bulmuyorsa, kararında bu
cezayı erteleme dışında bıraktığını açıkça belirtmesi gerekiyordu. Halbu-
ki 5237 sayılı TCK madde 51’de erteleme, sadece hapis cezaları açısından
kabul edildiği için, TCK 53. maddede yer alan belli hakları kullanmaktan
66
Centel/Zafer/Çakmut s. 631
67
2. CD 09.03.2010, 4424-7126, ‘5237 sayılı TCK’nun 50/3. maddesi gereğince, daha
önce hapis cezasına mahkum olmayan sanık hakkında hükmolunan yirmibeş gün
hapis cezasının aynı yasanın 50/1. maddesi uyarınca adli para cezasına ya da ted-
birlerden birine çevrilmesi gerektiğinin yasal zorunluluk olduğunun gözetilme-
mesi’ aktaran Parlar s. 333
68
Ayşe Nuhoğlu, Ceza Hukukunda Emniyet Tedbirleri, Ankara, Adil Yayınevi, s. 9
69
Güvenlik tedbirlerinin ertelenebileceği durum Alman Ceza Kanunu’nun 67b
maddesinde düzenlenmiştir. Alman Ceza Kanununun 67b maddesi gereğince,
akıl hastanesine yatırma ve kötü alışkanlıklardan kurtarma amaçlı bir kuruma
yatırma tedbirinin infazı ertelenebilir. Madde 67c’ye göre, akıl hastanesine yatır-
ma tedbiri bir özgürlüğü bağlayıcı ceza ile birlikte hükmedilmişse ve özgürlüğü
bağlayıcı ceza tedbirden önce infaz edilmişse, mahkeme hastaneye yatırma ted-
birinin yerine getirilmesini erteleyebilir. Ayrıca kanunun 67e maddesi uyarınca,
akıl hastaları ve uyuşturucu ve alkol bağımlıları hakkında uygulanan tedbirlerin,
tedbirin infazı sırasında da ertelenmesine karar verilebilir. Nuhoğlu s. 78