TBB Dergisi 111. Sayı

TBB Dergisi 2014 (111)

Öz SEÇER

ermesi, tarafların anlaşması ile sona ermesi ve son olarak sözleşmenin

taraflardan birinin tek taraflı irade açıklaması ile sona ermesi

(sözleş-

meden dönme)

Çalışmamızın konusunu miras sözleşmesinden dönme oluştur-

maktadır. Çalışmanın birinci kısmında tarafların sözleşmede saklı

tutarak sözleşmeden dönebilmeleri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci

kısmı ise kanundan kaynaklanan sebeplerin incelenmesine ayrılmıştır.

Bu bağlamda sırasıyla mirastan çıkarma sebeplerinden birinin varlı-

ğıyla dönme ve sağlararası ivaz borcunun yerine getirilmemesi sebe-

biyle dönme kavramları incelenecektir.

I. Mirasbırakanın Dönme Hakkını Saklı Tutması

İsviçre ve Türk Hukuklarında bu hususta açık bir hüküm bulun-

mamakla beraber, genel hükümler gereğince miras sözleşmesinde

dönme hakkının saklı tutulması mümkündür

. Miras sözleşmelerinin

bir türü olan feragat sözleşmelerinde mirasbırakanın dönme hakkını

saklı tutması, nadiren gerçekleşmektedir. Feragat sözleşmeleri, miras-

bırakanın lehine olup onun tasarruf serbestîsini arttırdığı için, dönme

ile mirasbırakan bu hakkını engellemektedir

Doktrinde bir görüşe göre

, kayıtsız şartsız bir dönme hakkı, mi-

ras sözleşmelerinin bağlayıcı niteliğine aykırı düştüğünden, geçerli

değildir. Mirasbırakanın sözleşmede saklı tuttuğu dönme hakkı, bir

takım kayıt ve şartlara bağlı olduğu durumlarda geçerli olacak, aksi

Mustafa Dural, Miras Sözleşmeleri, İstanbul 1980, s. 205.

Her ne kadar bazı eserlerde “miras sözleşmesinin tek taraflı olarak feshi” olarak

belirtilse de, çalışmamızda daha doğru olduğunu düşündüğümüz “dönme” teri-

minin kullanımı tercih edilmiştir.

Peter Tuor, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch Bd. III: Das Erb-

recht, 1. Abt, Die Erben (Art. 457-536 ZGB), Bern 1964, Art. 513 N. 3; Bilge Öztan,

Miras Hukuku, Ankara 2008, s. 229; Ömer Arbek, Miras Hukukunda Ölüme Bağlı

İşlemlerde İrade Serbestîsi Sınırları ve Müeyyidesi, Ankara 2007, s. 53; Ömer Çı-

nar, “Miras Sözleşmesinin Tek Taraflı İrade Beyanı ile Sona Erdirilmesi”, İstanbul

Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y. 6 S. 12 Güz 2007/2, s. 221; Mus-

tafa Dural/Turgut Öz, Türk Özel Hukuku Cilt IV Miras Hukuku, İstanbul 2012,

N. 574; Zahit İmre, Türk Miras Hukuku, İstanbul 1972, s. 258; Gökhan Antalya,

Mirastan Feragat Sözleşmesi, İstanbul 1999, s. 220; Seher Serap Dinçer, Mirastan

Feragat Sözleşmesi ve Hukuki Sonuçları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İs-

tanbul 2009, s. 70; Piotet, Droit successoral, s. 240; İmre/Erman, s. 178.

Levent Bıçakçı, Mirastan Feragat Sözleşmesi, İstanbul 1999, s. 86.

Dural, s. 228; Gauthier, s. 89; Dural/Öz, N. 574; Dinçer, s. 70.