TBB Dergisi 111. Sayı

Miras Sözleşmesinden Tek Taraflı Dönme

sözleşmeden sonra mirasbırakana karşı, çıkarılmayı gerektiren bir fiil

işlemesi durumunda, mirasbırakan sözleşmeden dönmekte, feragat

sözleşmesiyle yapılan tüm tasarruflar ortadan kalkmakta ve verdiği

ivazları sebepsiz zenginleşme kuralları gereği talep edebilmektedir

Mirasçılıktan çıkarılma nedeniyle dönme hakkı, mirasbırakanın

tek taraflı irade açıklamasıyla kullanılmaktadır. Bu iradenin açıklan-

masıyla var olan bir hukuki duruma son verildiği için bozucu yenilik

doğuran bir hakkın kullanılması söz konusu olmaktadır

2. Mirasçılıktan Çıkarma Nedeniyle Dönmenin Şartları

a. Mirasçılıktan çıkarma sebeplerinden birinin varlığı

TMK m. 546/f. II, tek taraflı dönme konusunda TMK m. 510’a gön-

derme yapmaktadır. TMK m. 510’a göre, aşağıdaki sebepler mirasçı-

lıktan çıkarma sebepleridir:

• Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine

karşı ağır bir suç işlemişse,

• Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı

aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine

getirmemişse”.

Mirasçılıktan çıkarma sebepleri, Türk Medeni Kanunu’nda cezai

mirasçılıktan çıkarma ve koruyucu mirasçılıktan çıkarma olmak üze-

re iki şekilde düzenlenmiştir. Cezai mirasçılıktan çıkarma, TMK m.

510’da düzenlenmiştir.

TMK m. 510/b. I hükmüne göre, mirasçının mirasbırakana veya

onun yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi

, mirasçılıktan çıkarma se-

bebi teşkil etmektedir

. Bu suç, bir sonuca ulaşmasa, teşebbüs halinde

Bıçakçı, s. 85; Cotti, Art. 513 N. 18; İmre, s. 273.

Pia Badertscher, ZGB Kommentar-Schweizerisches Zivilgesetzbuch (Hrs. Jolanta

Kren Kostkiewicz, Peter Nobel, Ivo Schwander, Stephan Wolf), Zürich 2011, Art.

513 N. 7; Dural, s. 232.

Türk Medeni Kanunu, ağır bir suçun tanımını vermiş değildir. Ağır suçun ne ol-

duğunu belirlemek hâkime düşmektedir. Öztrak, s. 65.

Çubuklugil, suçun ağırlığının belirlenmesini gayet elastiki bir tabir sayesinde

hâkime bırakmasının ve onu ceza kanunu ile bağlı tutmamasının çok yerinde ve

isabetli olduğunu belirtmektedir. Yazar, ceza kanununun ağır olarak kabul ettiği

bazı suçların Türk Medeni Kanun yönünden de muhakkak ağır kabul edilmedi-