

Uluslararası Antlaşmaları Denetleme Mekanizmaları- Greta ve Avrupa Konseyi İnsan
130
b-) GRETA
Buna karşın GRETA, İnsan
Ticaretine Karşı Mücadele Üzerine Avrupa
Konseyi Sözleşmesi
3
ile kurulmuştur. Sözleşmenin izleme mekanizma-
sına ayrılan VII bölümünde, Sözleşmenin kontrolünün insan hakları
alanında uzman bir grup tarafından yapılacağı öngörülmüştür. Her
ne kadar bu kurulun seçilme/atanma prosedürlerine ilişkin kurallar,
yine Bakanlar Komitesi tarafından saptanmış olsa da
4
, oluşumun kay-
nağı doğrudan sözleşmenin kendisidir.
Sözleşme’nin 36. maddesi gereği, en az 10 en çok 15 kişiden oluşa-
cak İnsan Ticaretine Karşı Mücadele Üzerine Uzman Grubu (GRETA),
anılan sözleşmenin taraf devletler tarafından hayata geçirilmesini ve
uygulanmasını denetlemekle görevlendirilmiştir. Kadın ve erkek üye
sayısında sayısal bir dengenin gözetildiği, coğrafik yönden eşit dağı-
lımın üye seçiminde dikkate alındığı, çok disiplinli alanlarda uzman
olan kişilerden oluşan grupta her üye, bağımsızlık ve tarafsızlığın bir
Hakları Komiseri üzerine 7 Mayıs 1999 tarihli (104. Oturum) kararının 9. maddesi.
3
Convention du Conseil de l’Europe sur la lutte contre la traite des êtres huma-
ins et son rapport explicatif (Varsovie, 16.V.2005), Série des Traités du Conseil de
l’Europe – No. 197. Türkiyenin 19 Mart 2009 tarihinde imzaladığı ve halen onay-
lamadığı, Taraf olan Devletler yönünden 1 Şubat 2008’den beri yürürlükte olan
İnsan Ticaretine karşı mücadele Avrupa Konseyi Sözleşmesine göre : “ « traite des
êtres humains » désigne le recrutement, le transport, le transfert,l’hébergement
ou l’accueil de personnes, par la menace de recours ou le recours à la force ou
d’autres formes de contrainte, par enlèvement, fraude, tromperie, abus d’autorité
ou d’une situation de vulnérabilité, ou par l’offre ou l’acceptation de paiements ou
d’avantages pour obtenir le consentement d’une personne ayant autorité sur une
autre aux fins d’exploitation. L’exploitation comprend, auminimum, l’exploitation
de la prostitution d’autrui ou d’autres formes d’exploitation sexuelle, le travail ou
les services forcés, l’esclavage ou les pratiques analogues à l’esclavage, la servitu-
de ou le prélèvement d’organes (…) ”. İnsan ticareti tanımının ulusal hukukta kar-
şılığı, TCK 80. maddesi’nde bulunmaktadır : “Madde 80- (1) (Değişik: 6/12/2006
– 5560/3 md.) Zorla çalıştırmak, hizmet ettirmek, fuhuş yaptırmak veya esarete
tâbi kılmak ya da vücut organlarının verilmesini sağlamak maksadıyla tehdit,
baskı, cebir veya şiddet uygulamak, nüfuzu kötüye kullanmak, kandırmak veya
kişiler üzerindeki denetim olanaklarından veya çaresizliklerinden yararlanarak
rızalarını elde etmek suretiyle kişileri ülkeye sokan, ülke dışına çıkaran, tedarik
eden, kaçıran, bir yerden başka bir yere götüren veya sevk eden ya da barındıran
kimseye sekiz yıldan on iki yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası
verilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen amaçlarla girişilen ve suçu oluşturan fiiller var olduğu
takdirde, mağdurun rızası geçersizdir”.
4
Résolution CM/Res(2008)7 relative aux règles pour la procédure d’élection des
membres du Groupe d’experts sur la lutte contre la traite des êtres humains (GRE-
TA).