275 / 341
Askerî Ceza Hukukunda Ast’a Müessir Fiil Suçu (Asck M.117)
274
V. KUSURLULUK
A.HAKSIZ TAHRİK
Haksız bir fiilin meydana getirdiği hiddet veya şiddetli elemin
etkisi altında suç işleyen kimsenin haksız tahrik nedeniyle cezasında
indirim yapılmaktadır.(TCK m.29)
AsCK 92’nci maddesinde, içinde inceleme konumuz olan AsCK
117’nci maddesi de dahil olmak üzere bazı suçlar bakımından haksız
tahrik hali özel bir indirim nedeni olarak düzenlenmiştir.
153
Bu durum çoğu olayda suç failinin emrine itaat ettirmek maksa-
dıyla mağdura karşı yaralama eyleminde bulunduğu ve bunun haksız
tahrik oluşturduğunu savunma olarak ileri sürmesine neden olmakta-
dır. Ancak Askerî Yargıtay kararlarında bu husus sanıklar lehine bir
indirim nedeni olarak kabul edilmemektedir.
Nitekim Askerî Yargıtay bir kararında, ‘..
mağdurların emre itaat et-
memeleri ve disiplinsiz davranışlarının etkisi ile haksız tahrik altında kalarak
eylemleri gerçekleştirdiğini ileri sürmüş ise de; Mağdurların disiplinsiz davra-
nışlarının cezai yaptırımının mevzuatta yer almış olması, sanığın, mağdurlar
hakkında mevzuata göre işlem yapma imkanına sahip olması ve mağdurların
fiillerinin, sanığın şahsına yönelik haksız bir fiil niteliğinde bulunmaması hu-
susları birlikte değerlendirildiğinde, atılı suçlardan sanık hakkında haksız tah-
rik hükmü gereğince indirim yapılması hukuken mümkün olmaması nedeniyle
sanığın bu yöndeki temyiz sebebi yerinde görülmemiştir.’
154
Diğer bir husus mefruz tahriktir. Doktrinde mefruz tahrik konu-
su tartışmalıdır.
155
Askerî Yargıtay bir kararlarında ‘
Birlik yazıcısı er ile
153
“Tahrik suretiyle madunun yaptığı suçlar hakkındaki cezaların nasıl indirileceği”
başlıklı AsCK 92’de haksız tahrik özel olarak düzenlenmiştir. Madde şöyledir:” 1.
Bir âmir veya mafevk, Askerî nizamlara ve askerlik kaidelerine mugayir muame-
lede bulunmak, yahut makam ve mevkiinin salâhiyetini tecavüz etmek suretleriy-
le madunu tahrik eyler ve madun bu tahrik sebebiyle 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89,
90 ve 91 inci maddelerde yazılı suçlardan birini hemen yaparsa, Türk Ceza Kanu-
nunun elli birinci maddesine göre madunun cezası hafifletilir.2. Birinci fıkradaki
tahriki yapanlar tahrikin nevi ve mahiyetine göre 116, 117 ve 118 inci maddelerde
yazılı cezalarla cezalandırılır.”
154
(Askerî Yargıtay 3’üncü Dairesinin 01.12.2010 tarihli ve 2010/2075-2068 E.K.sayılı;
4’üncü Dairesinin 21.07.2009 tarihli ve 2009/1759-1748 E.K.sayılı kararları da aynı
yöndedir).’ As.Yar.1D., 21.09.2011, 2010/0700-0744 EK.(TSK Net)
155
Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz. Gökhan Yaşar Duran, Ceza Hukukunda Haksız
Tahrik (Yayınlanmış Doktora Tezi) , İstanbul 2010, s.113-116.