TBB Dergisi 114. Sayı

TBB Dergisi 2014 (114)

Nurdan ORBAY ORTAÇ

157

hükmünde de; havayolu ile yurt içinde yapılacak taşımalarda, bu Ka-

nunda hüküm bulunmadıkça, Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası

anlaşmaların hükümlerinin uygulanacağı açıkça belirtilmiştir. Hal

böyle olunca sadece sorumluluğun sınırlandırılmasına ilişkin değil;

sorumluluk miktarlarına, sorumluluğu azaltan veya ortadan kaldı-

ran hallere ilişkin, Türk Sivil Havacılık Kanununda yer almamakla

beraber Montreal Konvansiyonunda yer alan düzenlemeler de iç hat

taşımalarında nazara alınmalıdır.

Montreal Konvansiyonunun 17’nci maddesinin 2’nci paragrafın-

da taşıyıcının, bagajın uğradığı zararlardan hangi hallerde sorumlu

tutulamayacağı sınırlı şekilde sayılmıştır. Buna göre, zarar bagajın

kendi içinde bulunan kusurlardan, bagajın kalite ve kötülüğünden

kaynaklanıyorsa, taşıyıcı bundan sorumlu değildir. Ayrıca Montreal

Konvansiyonunun 20’nci maddesi hükmü uyarınca zararın meydana

gelmesinde zarar görenin kusuru (müterafik kusur) varsa bu halde de

taşıyıcı sorumluluktan kısmen ya da tamamen kurtulabilecektir. Do-

layısıyla taşıyıcının bagajın ziyaı veya hasara uğraması halinde mey-

dana gelen zararlardan doğan sorumluluğunun kusursuz sorumluluk

olduğunu kabul etmek gerekir

Görüldüğü üzere taşıyıcının sorumluluğunun niteliği bakımın-

dan Türk Sivil Havacılık Kanunu ile Montreal Konvansiyonu hüküm-

leri çelişmektedir. Hal böyle olunca hangi düzenlemenin esas alınması

gerektiği tereddütlere yol açabilir. Ancak bu halde Türk Hukuku ba-

kımından kanun gücünde olan Montreal Konvansiyonu hükümlerine

üstünlük tanınmalı (Anayasa m. 90/5) ve Türk Sivil Havacılık Kanu-

nunun 124’üncü maddesi ile yapılan atıf da nazara alınarak sorumlu-

luğun sınırları bakımından anılan Kanununun Montreal Konvansiyo-

nu ile çelişen hükümleri mülga sayılmalıdır.

Kusursuz sorumluluğun kabul edildiği hallerde, her ne kadar za-

rardan sorumlu olan kimsenin kusuru, sorumluluğun doğumunda

etkili olmasa da; kusurun varlığı bazı durumlarda önem arz eder. Ku-

sursuz sorumlulukta “munzam (ek) kusur”

olarak ifade edilen, so-

Leon/Eyskens, s. 1175; MontrealComm./Schmid, Art. 17-129; Reuschle, s. 175.

Eren Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, 2012, s. 572 (Borçlar); Ah-

met Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2012, s. 315; Mustafa