214 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Emine ÖZDAMAR DOĞAN
213
Bu hükümle ülkesellik ilkesinin etkisiyle markanın sadece iç pa-
zara sürülen mallar içim kullanılmasının marka hukuku anlamında
kullanma sayılacağı, ülke pazarına girmeksizin, ihraç edilen mallar
üzerindeki kullanımın önemi bulunmadığı şeklindeki görüş terk edil-
miştir.
54
Bir markanın ihracatta veya sadece belli bir dış pazarda ve yal-
nızca mal veya ambalajı üzerinde kullanılıp, ilanlarda, iş kırtasiyesin-
de kullanılmayabilir. Markanın bu şekilde kısıtlı olarak kullanılması,
ciddi biçimde kullanılmaması anlamına gelmez. Bu tür ihracat mar-
kaları yalnızca belli bir piyasaya hitap ettiğinden, o piyasanın şartları-
na uygun mal ve hizmet üreterek düşük kalite ve fiyat uygulamasına
gidebilir. Düşük kalite ve fiyat işletmenin esas marka imajına uygun
olmasa da marka sahibi, sadece o piyasaya sürülen mallar için kullan-
dığı markasını başka piyasalarda, reklam ve ilanlarında da kullanma-
yabilir. Bu durumda da markanın tescil edildiği şekilde kullanıldığı
kabul edilmelidir.
55
Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, 556 sayılı KHKm. 14
fıkra 2 b bendinden açıkça anlaşılmasa da, markanın mal veya hizmet
ile somut ilişkisinin Türkiye’de kurulmuş olması gerektiğidir. 2008/95
AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi m.10 fıkra 1 b ben-
dine göre; ihraç konusu malların, ilgili üye devlette markalanması ge-
rekmektedir. Yani markanın ihraç edilecek mallara veya ambalajına
Türkiye içinde konulması ve malın markalı olarak ülkeden çıkarılması
gerekmektedir. Türkiye’de üretilip diğer ülkelere ihraç edilen mal, it-
hal eden ülkede markalanırsa bu koşul gerçekleşmiş sayılmaz. Zira
markanın somut kullanımı Türkiye’de başlamış olmaz.
56
c. Markanın, Marka Sahibinin İzni İle Kullanılması
Marka hakkı, sahibine, birçok ekonomik işlevi bulunan ilişkin ol-
duğu ürünlerle ilgili olarak inhisari haklar ve yetkiler sağlar. Böylece
marka hakkı sahibi başkasının markasını kullanmasını yasaklayabi-
leceği gibi, markanın kullanımına izin vererek ekonomik menfaat te-
54
Dirikkan, s.255
55
Tekinalp, s.423
56
Kahveci, s.76; Çağlar, Marka…, s.96