332 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Dilaver NİŞANCI
331
Sözleşme’ de düzenlenen yabancı kamu görevlisine rüşvet suçu
tanımında “aracılar vasıtasıyla” denilmek suretiyle yabancı kamu gö-
revlisine dolaylı olarak teklif ya da vaat edilen ya da verilen haksız
ödemeler ya da diğer menfaatler de rüşvet kapsamında sayılmıştır.
37
Sözleşme ile yabancı kamu görevlisine rüşvet verme suçu için et-
kili, orantılı ve caydırıcı yaptırımlar uygulanması hüküm altına alın-
mıştır. Söz konusu yaptırımlar taraf ülkelerin kendi kamu görevlisine
rüşvet verilmesi suçunda uygulanan yaptırımlardan farklı olmamalı-
dır ve gerçek kişiler için, karşılıklı adli yardım ve suçluların iadesine
imkân verecek ölçüde hapis cezası öngörmelidir.
38
Sözleşme’ de yabancı kamu görevlilerine verilen rüşvetin ve rüş-
vet gelirlerinin müsadere edileceği hüküm altına alınmıştır. Burada
sözü edilen rüşvet gelirleri, rüşvet aracılığıyla elde edilen ya da muha-
faza edilen ticari işlemler ya da diğer haksız menfaatlerden kaynakla-
nan kâr ya da diğer kazançlar olarak tanımlanmaktadır.
39
Sözleşme ile taraf ülkelerin yabancı kamu görevlisine rüşvet ver-
me suçunda tüzel kişilerin sorumlu tutulabilmelerini sağlayacak ted-
birleri almaları,
40
ancak yasal sistemleri uyarınca cezai yaptırımların
uygulanamadığı durumlarda tüzel kişilere etkili, orantılı ve caydırıcı
cezai olmayan yaptırımlar uygulamaları hüküm altına alınmıştır.
41
Sözleşme’ de taraf ülkelerin, yabancı kamu görevlisine rüşvet ver-
me suçuyla ilgili olarak bir başka taraf ülke tarafından yürütülen ce-
zai soruşturma ve kovuşturmalarda gerekli adli yardımı sağlamaları
öngörülmüştür.
42
Diğer taraftan Sözleşme ile taraf ülkelerce yabancı
kamu görevlisine rüşvet verme suçunun suçluların iade edilmesini
gerektiren suç olarak kabul edileceği ve suçluların iadesinin ulusal
mevzuat ve taraflar arasındaki anlaşmada yer alan şartlara tabi olaca-
ğı hüküm altına alınmıştır.
43
37
Sözleşme m. 1/1.
38
Sözleşme m. 3/1.
39
Sözleşme m. 3/3.
40
Sözleşme m. 2.
41
Sözleşme m. 3/2.
42
Sözleşme m. 9/1.
43
Sözleşme m. 10/1.