TBB Dergisi 114. Sayı

TBB Dergisi 2014 (114)

Dilaver NİŞANCI

333

İncelenen ülkenin soru belgesini yanıtlayarak Sekretarya’ ya ve

lider inceleyici ülkelere iletmesinin ardından, Sekretarya ve lider ince-

leyici ülkeler, taslak bir rapor hazırlamaktadırlar. Taslak raporda, in-

celenen ülkenin rüşvetle mücadele konusundaki mevzuatının Sözleş-

me’ ye ne derecede uygun olduğu ve varsa uygun olmayan hususların

hangileri olduğu açıklanmaktadır.

İncelenen ülkenin mevzuatını anlamak ve muhtemel eksiklikleri

tespit etmek amacıyla yapılan bu süreç, Çalışma Grubu’nda konunun

müzakeresi ile sona ermektedir. Grup’taki görüşmelerin ardından, in-

celenen ülkenin mevzuatının Sözleşme’ ye uygunluğuna ilişkin Tavsi-

yeler ve Ülke Raporları kabul edilmektedir.

İkinci Aşama (Uygulamanın Etkinliğinin Denetimi) İnceleme-

lerinde;

incelenen ülkenin mevzuatının, uygulamadaki etkinliği ve

sonuçları değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, incelenen ülkede ya-

bancı kamu görevlilerine rüşvet verilmesi suçunun takibi ve kovuştu-

rulması konusundaki fiili durum dikkatle değerlendirilmektedir.

İkinci aşama incelemelerinin birinci aşama incelemelerinden en

önemli farkı, lider inceleyici ülkelerin ve Sekretarya görevlilerinin in-

celenen ülkeye giderek, bizzat incelemelerde ve mülakatlarda bulun-

malarıdır. “Yerinde inceleme ziyareti” olarak adlandırılan bu ziyaret-

ler, incelenen ülkenin ticaretinin en yoğun olduğu şehir veya şehirlere

yapılmaktadır. Yerinde inceleme ziyaretleri sırasında, inceleme ekibi,

başta Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı olmak üzere ilgili Bakan-

lık temsilcileri ile görüşmektedir.

İkinci Aşama İncelemeleri de, tıpkı

birinci aşama incelemeleri gibi Çalışma Grubu toplantılarında yapılan

görüşmelerle sona ermekte; Grup’taki görüşmelerde, incelenen ülke

hakkındaki tavsiyeler ve ülke raporları kabul edilmektedir.

İkinci aşama incelemeleri tamamlanan ülkelerin, incelemenin

tamamlandığı tarihten bir yıl sonra, Çalışma Grubu toplantılarında

sözlü, iki yıl sonra ise yazılı rapor sunmaları gerekmektedir. OECD

Rüşvetle Mücadele Çalışma Grubu’nun Haziran 2005 tarihinde ka-

bul ettiği “İkinci Aşama İncelemeleri Konusunda Gözden Geçirilmiş

Günseli Yastı, “OECD Rüşvetle Mücadele Sözleşmesi ve Türkiye”

mfa.gov.tr/oecd-rusvetle-mucadele-sozlesmesi-ve-turkiye-.tr.mfa