253 / 449
Avukatların Karşı Taraf Vekâlet Ücretinin KDV Karşısındaki Durumu
252
ücretinin ait olduğu hakka pek sıkı surette bağlı ve müstakil bir varlığı olma-
yan fer’i bir hak mahiyetinde olduğunu bariz bir şekilde ifade etmektedir
”.
Karardan da anlaşılacağı üzere mahkemece hükmolunan vekâlet
ücreti, özellikle ödeme yapan açısından, davadan haksız çıkma nede-
niyle üstlenilen yargılama gideri niteliğindedir. Bu giderlerin dökümü
ve toplamı, hükmü tesis eden mahkeme tarafından belirlenmektedir.
Hükmün kesinleşmesini müteakip ödemenin, asıl borçla birlikte veya
ayrı olarak yapılmasının yahut mahkeme kararı uyarınca haricen veya
cebri takip sonucu icra idaresi yoluyla yapılmasının, ödemenin niteliği
açısından bir önemi bulunmamaktadır.
Uygulamada HMK’nun 323. maddesinde yer alan yargılama gider-
lerinin tamamına davayı açan taraf katlanmaktadır. Dava açma harç-
larından dosya masrafına, posta giderlerinden keşif giderlerine kadar
tüm kalemler dava açan (davacı) tarafından karşılanır. Dolayısıyla bu
kalemler avukatlar tarafından müvekkillerinden (davacı) “mahkeme
masrafı” adı altında peşinen alınmakta, ondan sonra dava açılmakta-
dır. Davacının lehine karar çıktıktan sonra tahsil edilen bedeller dava-
cı adına tahsil edilir. Bu aşamada hükmedilen karşı taraf vekalet ücreti
hakkında avukat ve müvekkil arasında çoğunlukla “karşı taraf veka-
let ücreti” ile ilgili bir anlaşma yapılmaz. Avukat doğrudan bu bedeli
1136 sayılı Kanunun 164 ve 166. maddeleri uyarınca kendi uhdesinde
alıkoyar.
III. MALİYE BAKANLIĞI GENEL TEBLİĞLERİNDE KARŞI
TARAF VEKÂLET ÜCRETİNİN DURUMU
Yukarıdaki açıklamalar ışığında davada haksız çıkan tarafın yap-
tığı ödemenin, mahkeme masrafı niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Bu ödemenin, ödeyen açısından serbest meslek ödemesi olarak kabulü
bu açıdan hukuken mümkün görünmemektedir. Kaldı ki karşı taraf
vekalet ücreti ödeyen, karşı taraf avukatından herhangi bir hizmet de
almamıştır. Öte yandan haksız çıkan tarafın yaptığı bu ödeme, Yargı-
tay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı’nda da belirtildiği üzere öde-
yen açısından, mahkûm olduğu asıl borcun fer’i niteliğindedir.