TBB Dergisi 117.Sayı

Demokratik Rejim ve Seçim Sistemleri

426

üyeli TBMM’de ANAP 212, HP 117 ve MDP 71 sandalye; 7 parti ve ba-

ğımsız adayların katıldığı 29 Kasım 1987 milletvekili genel seçiminde

bu kez 450 üyeli TBMM’de ANAP 292, SHP 99 ve DYP 59 sandalye ka-

zanmış; böylece ANAP, her iki seçimde de tek başına iktidar olmuştur

Bundan sonraki üç milletvekili genel seçiminde ise hiçbir parti tek

başına hükümet kurmaya yeterli bir parlâmento çoğunluğu kazana-

mamış, koalisyon hükümetleri birbirini izlemiştir. 6 siyasî parti ve ba-

ğımsız adayların katılımıyla yapılan 20 Ekim 1991 milletvekili genel se-

çiminde oyların partiler arasında dağılması sonucunda Meclis’e giren

partilerin sayısı artmış, 5 partinin Meclis’e girdiği bu seçimde DYP 178,

ANAP 115, SHP 88, RP 62 ve DSP 7 sandalye kazanmış; iktidar el de-

ğiştirmiştir

. O dönemin siyasal koşulları içinde DYP-SHP (CHP) Ko-

alisyon, DYP Azınlık ve DYP-CHP Koalisyon Hükümetleri kuruldu

(18) 6 Kasım 1983 ve 29 Kasım 1987 milletvekili genel seçimleri sonuçları için bk.

Tuncer, age (Osmanlı’dan Günümüze Seçimler), s. 329 vd; Tuncer/Danacı, age, s.

40 vd.

20 Ekim 1991 milletvekili genel seçimi sonuçları için bk. Tuncer, age (Osmanlı’dan

Günümüze Seçimler), s. 331; Tuncer/Danacı, age, s. 42.

20 Ekim 1991 milletvekili genel seçiminden sonra önce DYP Genel Başkanı Is-

parta Milletvekili Süleyman Demirel’in Başbakanlığında DYP-SHP Koalisyon

Hükümeti, Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın 17 Nisan 1993 günü ölümünden sonra

Demirel’in Cumhurbaşkanı seçilmesi üzerine DYP yeni Genel Başkanını seçince-

ye kadar Koalisyon Hükümeti SHP Genel Başkanı, Devlet Bakanı ve Başbakan

Yardımcısı İzmir Milletvekili Erdal İnönü’nün Başbakan Vekilliğinde devam etti.

13 Haziran 1993 günü toplanan DYP Olağanüstü Büyük Kongresi’nde Genel Baş-

kan seçilen İstanbul Milletvekili Tansu Çiller, Türkiye’nin ilk ve şimdiye değin

tek kadın Başbakanı oldu. Çiller’in Başbakanlığında II. DYP-SHP Koalisyon Hü-

kümeti kuruldu. Fakat SHP Kurultayı’nda yeniden Genel Başkan adayı olmayan

İnönü, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı görevinden çekildi. Yerine Genel

Başkan seçilen Murat Karayalçın, Meclis dışından aynı göreve getirildi. SHP ve

CHP’nin CHP çatısı altında birleşmesinden sonra Genel Başkanlığa Gaziantep

Milletvekili Hikmet Çetin seçildi ve bir DYP-CHP Koalisyonuna dönüşen Hükü-

mette aynı görevi sürdürdü. 9.9.1995 günü toplanan CHP Kurultayı’nda Çetin’in

yerine Genel Başkan seçilen Antalya Milletvekili Deniz Baykal ile Koalisyonun

devamı konusunda anlaşamayan Başbakan Çiller istifa etti.

Yeniden hükümeti kurmakla görevlendirilen Çiller’in DYP Azınlık Hükümeti

hakkında 16.10.1995 günü yapılan güven oylamasında 191 kabul oyuna karşılık

230 ret oyu kullanıldı.

Bunun üzerine istifa eden ve bir kez daha hükümeti kurmakla görevlendirilen

DYP Genel Başkanı İstanbul Milletvekili Çiller ile CHP Genel Başkanı Antalya

Milletvekili Baykal arasında erken seçim koşuluyla Çiller’in Başbakanlığında

DYP-CHP Koalisyon Hükümeti Protokolü imzalandı.

27.10.1995 tarih ve 4125 sayılı Kanun’la 20. dönem milletvekili genel seçiminin

tarihi 24 Aralık 1995 olarak belirlendi (geç. m. 7).

Yukarıdaki gelişmeler ile VII. Demirel ve I., II. ve III. Çiller Hükümetlerinin kuru-