437 / 453
Demokratik Rejim ve Seçim Sistemleri
436
29 ile değişik tanımla− “büyükşehir belediye sınırları”, mahalle muh-
tarlığı için mahalle, köy muhtarlığı için köy, seçim çevresidir (m. 3/
II, 4, 32/I). “Büyükşehir belediye sınırları”, −6360 sayılı Kanun m. 4
ve 6 ile değişik− 10.7.2004 tarih ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi
Kanunu’na göre “il mülkî sınırları” anlamına gelmektedir (m. 3/a, 5).
a) Cumhurbaşkanı Seçimi
Anayasa’mızın 31.5.2007 tarih ve 5678 sayılı Kanun’la değiştirilip
21 Ekim 2007 günü halkoylamasıyla kabul edilen hükümleri arasında
Cumhurbaşkanı seçimi, öncelikli konu olarak yeniden düzenlenmiştir.
Bu hükümlere göre Cumhurbaşkanı, artık doğrudan doğruya halk ta-
rafından seçilecektir (m. 101/I). Dolayısıyla Cumhurbaşkanı seçiminde
seçim çevresi, bütün Türkiye ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız
bakımından bulundukları ülkelerdir.
Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu
alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olacaktır. İlk oylamada bu ço-
ğunluk sağlanamazsa, onu izleyen ikinci Pazar günü ikinci oylama
yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılır ve
geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur
(m. 102/II).
Aynı hükümler, 19.1.2012 tarih ve 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçi-
mi Kanunu’nda da yer almıştır (m. 4/1).
Görüldüğü gibi, halkın oylarıyla yapılacak Cumhurbaşkanı seçi-
mi, gerek Anayasa’da, gerek Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nda tek
turda nitelikli çoğunlukla sonuçlanabilen, bu olmazsa ikinci turda ba-
sit çoğunlukla tamamlanan bir seçim olarak düzenlenmiştir.
b) Belediye ve Büyükşehir Belediye Başkanları Seçimi
18.1.1984 tarih ve 2972 sayılı Mahallî İdareler ile Mahalle Muhtar-
lıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun’a göre; “çoğunluk
sistemi” uygulanan belediye başkanı seçimlerinde sandık kurulların-
ca gönderilen tutanaklar ilçe seçim kurulu tarafından birleştirilerek
en çok oy alan aday, başkan seçilmiş olur (m. 2/II).
Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na göre; “Büyükşehir belediye
başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre büyükşehir
belediyesi sınırları içindeki seçmenler tarafından doğrudan seçilir.”