TBB Dergisi 117.Sayı

Demokratik Rejim ve Seçim Sistemleri

438

meclisi seçimlerinde üye sayısının 9’dan çok olması durumunda belirli

sayıda üyenin kontenjan adayı olarak çoğunluk sistemine göre seçil-

mesi düzenlenmiş, böylece karma bir seçim sistemi ortaya çıkmış-tır.

Bu düzenlemeye göre; “Siyasî partiler, belediye meclis üye sayısı 9 ve

11 olan beldelerde bir, 15 olan beldelerde iki, 25 ve 31 olan beldelerde

üç, 37 olan beldelerde dört, 45 olan beldelerde beş, 55 olan beldelerde

altı adet [!] kontenjan adayı gösterir-ler.” Kontenjan adayları, aday lis-

telerinde nispî temsil sistemine göre seçilen diğer adayların “sıralama-

sına dahil edilmeyerek kontenjan adayı” olarak ayrıca yazılırlar (m.10/

IV c). Kontenjan adayı gösterilen seçim çevrelerinde “geçerli oyların

en çoğunu almış olan siyasî partinin kontenjan adayları belediye mec-

lis üyeliğini kazanmış olurlar.” (m. 23/a.VI c. 2). Böylece belediye mec-

lisleri seçimlerinde nispî temsil yanında 1’den 6’ya kadar “kontenjan

adayı” için tek adlı veya çok adlı (listeli) çoğunluk sistemine yer veren

karma bir sistem uygulanmaktadır

b) Köy ve Mahalle Muhtarı, İhtiyar Heyeti ve İhtiyar Meclisi Se-

çimleri

2972 sayılı Kanun, köy ihtiyar meclisine, son genel nüfus sayımı

sonuçlarına göre nüfusu 1.000’e kadar olan köylerde 8, 1.001’den 2.000’e

kadar olan köylerde 10, 2.000’den çok olan köylerde 12 üye seçilmesi-

ni; oyların tasnifi sonucunda nüfusu 1.000’e kadar olan köylerde ilk 4

üyenin, 1.001’den 2.000’e kadar olan köylerde ilk 5 üyenin, 2.000’den

çok olan köylerde ilk 6 üyenin asıl, geri kalanların yedek üye olmasını;

mahalle ihtiyar heyetine 8 üye seçilmesini; oyların tasnifi sonucunda

en çok oy alan 4 üyenin asıl, geri kalanların yedek üye olmasını öngör-

mektedir (m. 30/a-b).

2972 sayılı Kanun’un 12.11.2012 tarih ve 6360 sayılı Kanun m. 30

ile değişik düzenlemesine göre; muhtar ile ihtiyar meclisi veya heyeti

seçimlerinde, muhtar ile ihtiyar meclisi veya heyeti üye sayısı kadar

ismin birlikte yazılı olduğu oy pusulası kullanılır. Oy pusulası Yüksek

Seçim Kurulu’nca hazırlanan özel zarfa konularak oy sandığına atılır

(m. 32/III). Seçimler, −2972 sayılı Kanun’un ifadesiyle− “ekseriyet sis-

temine göre yapılır” (m. 32/IV). Farklı bir hüküm bulunmadığı için bu

Türk, age (Seçim Hukukunun Temel Sorunları ve Çözüm Önerileri), s. 298; Türk,

agb, s.101.