263 / 421
Türk Medeni Hukukunda Cinsiyet Değiştirme
262
sağlayan organların ameliyat sırasında unutulması halinde üreme
gerçekleşeceği için soy bağı hukuku alanında da farklı sorunlar orta-
ya çıkabilecektir. Kişinin üreme yeteneğinden sürekli olarak yoksun
olması Medeni Kanun m.40/1 hükmünün uygulanmasını daraltmak-
tadır. Şöyle ki bir kişinin üreme yeteneğine sahip olduğu halde ken-
disini transseksüel yapıda hissetmesi ihtimal dâhilinde olabilecektir.
Hükmün lafzına sıkı sıkıya bağlı kalındığında bu durumda olan kişiler
açısından cinsiyet değiştirememe gibi bir durum söz konusu olacak-
tır. Üreme yeteneğinden yoksunluk mahkemeden cinsiyet değiştirme
ameliyatından öncesi izin alma aşamasından önce veya cinsiyet de-
ğiştirme ameliyatı öncesinde aranırsa da kişi öncelikle üreme yetene-
ğinden yoksun bırakılacak ikinci olarak cinsiyet değiştirme ameliyatı
uygulanacaktır. Bu sebeplerle üreme yeteneğinden yoksunluk şartının
mahkemeden izin aşamasında değil, cinsiyet değişikliğinin hukuken
kabulü aşamasında aranması daha doğru olacaktır.
18
E. Resmi Sağlık Kurulu Raporu
Türk Medeni Kanunu m.40/1 hükmüne göre cinsiyet değişikliği
için aranacak son şart; cinsiyet değişikliğinin sağlık yönünden zorun-
lu olduğuna dair eğitim ve araştırma hastanesinden alınmış resmi
sağlık kurulu raporu gerekmektedir. Madde hükmünde sağlık kurulu
raporundan bahsedildiği için tek bir doktorun verdiği rapor hukuken
yeterli değildir.
19
Tıbbi müdahale yapılmadan önce doktorlardan oluşan sağlık ku-
rulunun hastayı aydınlatması ve hastanın bu aydınlatma sonucunda
cinsiyet değişikliği ve bu değişikliğin sonuçları konusunda yeterince
aydınlandığı ve bu aydınlanmaya uygun rıza gösterdiğine dair kanaat
oluşmalıdır. Cinsiyet değiştirme kişinin fizyolojik yapısını değiştire-
ceği aynı zamanda ruh sağlığını dahi etkileyebileceği için bu noktada
hastanın aydınlatılması ve bu aydınlatmanın neticesinde hastanın rı-
zasının alınması çok önemlidir.
20
18
Turan Başara, s. 256; Kudret Güven, “Cinsiyet Değişikliği ve Hukuki Sonuçları”,
GÜHFD,
C.1, S.1, 1997, s.65; Murat Kaya, “Türk Hukukunda Cinsiyet Değişikliği
ve Sonuçları”, Mecmua, Ankara 2008, s. 79.
19
Dural- Öğüz, s. 126.
20
“Doktorun hastayı aydınlatırken müdahalenin tehlikeleri, geri dönülemez bir