262 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Selin SERT
261
Başvuran kişinin evli olmaması şartı Medeni Kanun m.40/1 hük-
münün gerekçesinde; “toplumun temeli olan aile kurumunun cinsiyeti
belirsiz kişiler nedeniyle sarsılmasını önlemek amacıyla öncelikle kişi-
nin evli olmaması öngörülmüştür. Bu koşul kişinin bir yandan evlili-
ğini sürdürmesi öte yandan da evlilik devam ederken cinsiyet değişik-
liğine gitmesi bunu eşinin ya da çocuklarının ortak yaşantıları içinde
yapmasının psikolojik ve ahlaki tersliklerinin önüne geçmek üzere
konulmuştur” olarak belirtilmiştir.
D. Transseksüel Yapıda Olma
Türk Medeni Kanunu m.40/1 hükmünde cinsiyet değiştirme için
aranan diğer bir şart; kişinin transseksüel yapıda olmasıdır. Kişinin
doğuştan sahip olduğu anatomik yapıdan dolayı sürekli rahatsızlık
duyması, çatışma haline olması ve kişinin var olan cinsiyetinden dola-
yı rahatsızlık duymasıdır.
Transseksüeller, dış görünüşleri bakımından erkek ya da kadın
olabilmektedir. Fakat bu kimseler kendilerini bulundukları cinsiyetin
karşısındaki cinsiyetten saymaktadır. Bu kişilerin cinsiyet değiştirme-
leri ruhsal sağlıkları açısından zorunludur ve tedavi amaçlıdır.
15
Bu hükmün kapsamına sadece transseksüeller girmez. Aynı za-
manda hünsa olarak adlandırılan hermofroditler yani çift cinsiyetli ki-
şiler de bu kapsamda değerlendirilmelidir. Bu kişilerin yapılacak olan
ameliyat ile bu cinsiyetlerinden birisine kavuşturulması ve baskın cin-
siyetle yaşamlarını sürdürmeleri içinde bulundukları ruhsal durum
açısından zorunludur.
16
Travestilerin durumu ise en baştan bellidir. Psikiyatri onları karşı
cinsten olan kişilerin elbiselerini giyme eğiliminde olan kimseler ola-
rak tanımlar. Bu sebeple de travestiler için cinsiyet değişikliği zorunlu
değildir.
17
Mahkemeye cinsiyet değiştirmek için başvuran kişinin sürekli
olarak üreme yeteneğinden yoksun olması gerekmektedir. Üremeyi
15
Akipek- Akıntürk- Ateş Karaman, s. 494-495.
16
Akipek- Akıntürk- Ateş Karaman, s. 494.
17
Akipek- Akıntürk- Ateş Karaman, s. 495; Dural- Öğüz, s. 124.