365 / 421
Yargıda Yetkinlik / Kemâlât Kriterleri
364
Eğitilmiş / Sürekli Eğitilen/ Kalifiye/ Vizyon sahib / -hakîm, fehîm,
müstakîm, emîn, mekîn ve metîn sıfatlarıyla donanmış / donatılmış”
Profesyonel Hâkimler bekler, umar ve hakeder. Hizmet standardı/
donanımı yüksek hâkimler, mükemmelliği takip etmelidir. Asil, akil
ve mütevazı hâkimler hizmetlerinin her saniyesinde hatırlamalıdırlar
ki verecekleri her bir karar insanların; mülkiyet haklarını, özgürlük-
lerini ve dahi hayatlarını doğrudan etkileyecektir. Kendilerini adalete
adamış/ vakfetmiş hâkimler, tarafların anlaşmazlıklarına adil çözüm
beklediği bir ortamda bizzat kendilerinden kaynaklanan bir başka an-
laşmazlığa (ihlale) neden olmamak zorundadırlar. Örneğin; gereksiz
yere uzatılan yargılamalar çoğunlukla haksız tarafın hak etmediği bir
yarar elde etmesine (durumdan nemalanmasına) neden olmakta ve
haklı tarafı da fakirliğe/ sefalete sürükleyebilmektedir. Akil bir hâkim
haklı tarafı zarara uğratmamak için her zaman basiretli olmalı ve bu
öngörüyle hareket etmelidir.
Ceza yargılamasında da hâkim tam donanımlı olmalıdır ki, yargı-
laması makul sürede bitsin ve hükmü de adil olsun.
Ara sonuç olarak mükemmel yargılama ve mükemmel hüküm
bizzat ve müstakillen iyi/ güzel /mütebessim /adil insanlar (Mükem-
mel Hâkimler) eliyle mümkündür.
Bu meyanda hâkimin (diğer tüm mesleklerde olduğu gibi) karak-
teri / mizacı / insan kalitesi hukuk bilgisinden ve tecrübesinden çok
daha önemlidir.
Bu konsepte göre ve en kaba tarifiyle hâkimin 2 türlü niteliğinden
bahsolunabilir; 1) Objektif, doğrudan ölçülebilir nitelikleri ki, yaşı, fi-
ziği, sağlığı, baktığı davalardaki tecrübesi, v.s. bunlardandır. 2) Sübjek-
tif ve şahsi özellikleri ki, bu husus kısaca hâkimin karakteri / mizacı
olarak adlandırılabilir. Örneğin; sabır, maksimum nezaket, doğruluk,
dürüstlük, tarafsızlık, kolay kolay (aslında ve esasında asla) öfkelen-
meme ve kızmama, tarafları, insanları sabır ve nezaketle dinleme ve
bunların tam aksi hallerden kaçınarak egoist, asabi, agresif, nezaketsiz
olmama gibi hususlardır.
Esasında her insanın mizacı/ kişiliği farklı ise de hâkimlikte bu-
nun bir asgari normunun /standardının olması önemlidir. Dolayısıyla
her hâkimin kişiliği ne kadar değişik olsa da hâkimliğin standart bir