TBB Dergisi 118.Sayı

TBB Dergisi 2015 (118)

Atilla PINAR

363

“Zulüm (adaletsizlik) devlete, nankörlük

nimete zeval (son) verir.”

Doğu’dan ikinci karakterimiz Nizam-ül mülk;

“Küfr ile belki amma zulm (adaletsizlik) ile paydâr kalmaz

memleket.”

(Nizam-ül mülk’ün idare teorisinde “adalet” sine qua non ‘olmaz-

sa olmaz’ bir şart olarak takdim edilir.)

“Güzel zamanlar adil hükümdarların hüküm sürdüğü zamanlar-

dır. Adalet hâkim olunca ihsan da hâkim olur. Nitekim adaletin oldu-

ğu yerde civanmertlik de vardır.”

Batı’dan, İngiliz Kralı 8. Henry’nin Başyargıcı olan (Böylelikle an-

lıyoruz ki kendisi bir hâkimmiş.) Thomas MORE Utopıa adlı eserinde;

“Bir devletin gelişmesi de, yıkılması da o devleti yönetenlerin ve

hâkimlerin elindedir.”

Orta’dan, (Anadolu’dan) Mevlana Celâlettin-i Rumî;

“İyiler giderler, güzel âdetleri kalır. Kötülerden geriye ise zulüm

(adaletsizlik) ve kötülük kalır.”

Demişlerdir.

Yine kültürümüzde; “İnsanlar gidecekleri yere göre yaşarlar.” de-

nilmektedir.

“Adliyelerde neler/ nasıl/ ne için / kimin için yapılmaktadır?” so-

rusu sadece davacı-davalı-sanık-avukat gibi sınırlı bir kitlenin merak

ettiği bir husus değildir. Aksine bu soru sadece ilgililerince değil tüm

toplumca ve (Bugün Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince denetlen-

diği gibi) tüm insanlıkça izlenmekte, gözlenmekte, denetlenmekte ve

Yargımızla / Yargı Teşkilatımızla ilgili olumlu veya olumsuz kanaat

oluşturulmaktadır.

Şüphesiz ki dünyanın her yerinde insanlar/ halk/ kamuoyu; “İyi

‘Nan’; Farsça’da ekmek demektir ve ‘nankörlük’ ise ekmeğe kör bakan, ekmek

veren ele / iradeye ihanet eden anlamına gelir.

Nizam-ül Mülk /Siyasetnâme sayfa xxiii, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ha-

san Ali Yücel Klasikler Dizisi, III. Baskı

Nizam-ül Mülk /Siyasetnâme sayfa 64, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ha-

san Ali Yücel Klasikler Dizisi, III. Baskı