119

TBB Dergisi 2015 (119)

Ali AVCI

371

borcu, bir yandan kaynağını dürüstlük kuralında bulan, diğer yandan

da eser sözleşmesinin bir iş görme sözleşmesi oluşundan kaynaklanan

bir borçtur.

Sadakat borcu ile özen borcu arasında sıkı bir ilişki ol-

duğunu yukarıda belirtmiştik. Ancak sadakat borcu, özen borcundan

daha geniş bir kavram olup iş sahibinin yararına davranarak zarar

verici eylemlerden kaçınmayı kapsayan her türlü hareket ve davranışı

ifade eder.

Yani sadakat borcu, çifte karakterli bir niteliğe sahiptir.

Yüklenicinin bir yandan iş sahibinin menfaatine olan şeyleri yapması,

diğer yandan da iş sahibinin zararına olanlardan kaçınması gerekir.

Sadakat borcu ile özen borcu arasındaki ilişki, özellikle ifa sırasında

daha yoğun bir biçimde kendini gösterir. Bu aşamada özen borcu ile

sadakat borcunun adeta ayırt edilemeyecek derecede iç içe girdiği, ifa

aşamasından önceki veya sonraki dönemlerde ise genellikle özen bor-

cunun değil, sadakat borcunun söz konusu olduğu belirtilmektedir.

Yargıtay kararlarında sadakat ve özen borcu ayrımı net değildir.

“Eser sözleşmesinde yüklenici, üstlendiği işi kendisine duyulan güve-

ne uygun olarak sadakat ve özenle yapmak, iş sahibine zarar verecek

her türlü davranıştan kaçınmak zorundadır. Özen borcu sadakat bor-

cunun bir sonucudur. Yüklenici, sözleşmeye uygun olmayan proje ve

bu projeye aykırı iş yapmakla sadakat ve özen borcunu ağır biçimde

ihmal etmek, davacı da var olan güveni kökünden sarsmakla kusurlu

olduğu gibi, kamu düzenine ilişkin imar kurallarına uymamakla da

başka bir neden aranmaksızın kusurludur”.

Başka bir kararda, özen

ve sadakat borcu birbirinden ayrı incelenmiştir. “..Çünkü yüklenici

işinin uzmanı sayılan sorumlu meslek adamıdır. Eser sözleşmesi ile

yüklendiği edimini yerine getirirken veya sözleşmenin hazırlanması

aşamasında gerekli tüm tedbirleri, yüklenici almakla ödevlidir. Yük-

lenici, işçi sayılamayacağından iş sahibinin denetimine tâbi değildir.

Yüklenicilerin, iş sahibine karşı Borçlar Kanunu’nun 357. maddesi

hükmünden kaynaklanan sadakat borcu ve aynı Kanun’un 356.mad-

desi hükmüne dayalı özen borcu söz konusudur”.

K. Emre Gökyayla, “Eser Sözleşmesinde Müteahhidin Sadakat ve Özen Borcu”,

Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan,

GÜHFD

, Ocak-2002, S.1, s.785.

Tandoğan, s.49.

Zevkliler- Gökyayla, s.487.

Gökyayla, s.786.

Y. 15 HD, 1998/4289 E, 1999/115 K, 25.1.1999 tarihli kararı.

Y.15 HD, 2013/4399 E, 2014/4148 K, 16.6.2014 tarihli kararı.