119

TBB Dergisi 2015 (119)

Salih POLATER

397

Ülkemizde yürürlükte bulunan 551 sayılı Patent Haklarının Ko-

runması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (PatentKHK)

uluslararası anlaşmalar doğrultusunda düzenlemeler öngörmektedir.

Patent sahibi, patentten doğan hakkının ihlal edilmesi durumunda

PatentKHK’nın 137. vd. maddelerine göre, patentten doğan haklarına

tecavüz fillerinin durdurulmasını, ihtiyati tedbir kararı verilmesini,

taklit ürünlere el konulmasını veya el konulan ürünlerin ve araçla-

rın şekillerinin değiştirilmesini veya gerektiğinde imhasını, maddi ve

manevi zararın tazminini talep edebilir.

Patentten doğan hakka tecavüz sayılan fiiller, PatentKHK’nın 136.

maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre patent sahibinin izni ol-

maksızın buluş konusu ürünün kısmen veya tamamen üretilerek taklit

edilmesi, buluş konusu usulün kullanılması, tecavüz yoluyla üretilen

ürünlerin satılması, dağıtılması veya ticari amaçla elde bulundurul-

ması ve maddede düzenlenen diğer fiiller patent hakkına tecavüz sa-

yılmıştır.

PatentKHK’nın 136. ve 137. vd. maddelerinden anlaşıldığı üzere pa-

tentten doğan haklar, sadece bir kişi tarafından ihlal edilebileceği gibi,

birden fazla kişi tarafından da hak ihlali gerçekleştirilebilir. Patentli

ürünün geçirdiği ekonomik aşamaların her birinde patent hakkına

tecavüz yaşanabilir. Bir başka deyişle, bir patentin haksız olarak kul-

lanıldığı ürünün üretiminden satışına kadar üretim ve dağıtım zinci-

rinde yer alan her kişiye (üretici, toptancı, perakendeci) patent hakkı-

na tecavüz nedeniyle başvurulabilir.

Ancak Kanun koyucu “tazminat

istenmeyecek kişiler” başlıklı PatentKHK’nın 144. maddesinde, patent

hakkının ihlali sebebiyle haklarında dava açılabilecek kişiler ve açı-

labilecek davalar bakımından bir sınırlama öngörmüştür. Söz konu-

su hükme göre patent sahibi, kendisine tazminat ödemiş olan kişinin

piyasaya sürdüğü ürünleri kullanan kişilere karşı PatentKHK’nın 10.

Kısım 2. Bölüm’de düzenlenen davaları açamayacaktır. Burada önemli

olan ve uygulamada problem olarak tespiti gereken husus, bu kişiler-

den hangilerine karşı ne tür hukuki yollara başvurulabileceği ve bu

hukuki başvurunun kapsamının ne olacağıdır.

RG. 27.07.1995, S. 22326. Değişiklik: 566/KHK (RG. 22.09.1995, S. 22412) ve 4128

s.k. (RG. 07.11.1995, S. 22456).

Sevilay Uzunallı, Markanın Korunmasının Kapsamı ve Tazminat Talebi, Ankara

2012, s. 489.