509 / 617
Doğu Akdeniz’de Hidrokarbon Kaynakları ve Uluslararası Hukuka Göre Bölgedeki Kıta Sahanlığı ...
508
doğal gaz yatağı bulunduğu açıklanmıştır. Aslında bu doğal gaz yata-
ğı Kıbrıs Adası etrafında şu ana kadar keşfedilen tek enerji yatağıdır.
14
Hal böyle iken, GKRY bu bölgedeki ruhsatlandırılmamış diğer alanlar
için de 2012 yılında ihaleye çıkmış, ayrıca mevcut ve potansiyel gaz
rezervlerinin batıya aktarılması konusunu bir AB Projesi haline ge-
tirilmesi yönünde çalışmalar yapmıştır. GKRY bu amaçla kurulacak
gaz koridorunun Kıbrıs-Girit-İtalya üzerinden Avrupa’ya geçeceğini
ve böylece AB’nin ne Türkiye’ye ne de Rusya’ya muhtaç olmayacağını
dile getirmeye başlamıştır.
15
Doğu Akdeniz’deki enerji keşifleri ekonomik açıdan değerlendi-
rildiğinde bir belirsizliğin söz konusu olduğunu vurgulamak gerekir.
Bölgede varlığı tahmin edilen hidrokarbon rezervi ile varlığı ispat edi-
len hidrokarbon rezervi arasında ciddi bir fark olduğu gözlenmekte ve
bu konuda bir uzlaşmanın olduğunu söylemek de mümkün görülme-
mektedir. Bu konuda çeşitli araştırmalar vardır. Bunlardan birine (ABD
Jeolojik Araştırmalar Merkezi’nin 2010 yılında yayımladığı rapor) göre;
Kıbrıs Adası ile İsrail arasında kalan ve
Leviathan
olarak adlandırılan
bölge,
16
Mısır ile Kıbrıs Adası arasında kalan ve
Nil
olarak adlandırılan
bölge,
17
Girit Adası’nın Güneydoğusunda kalan ve
Heredot
olarak ad-
landırılan bölge ile Kıbrıs Adası etrafındaki toplam enerji rezervi (pet-
rol, doğal gaz ve sıvı doğal gaz) yaklaşık olarak 30 milyar varil petrole
eşdeğer bir rakama ulaşmaktadır. Bu rakamın piyasa değeri yaklaşık
1,5 trilyon ABD Doları olarak hesap edilmektedir. İspatlanmamış ol-
masına rağmen bu büyüklükteki bir enerji kaynağının ilgili taraflar
arasında paylaşım sorunlarına yol açmaması mümkün değildir.
18
Ni-
tekim kendisini Kıbrıs’ın tek meşru temsilcisi olarak gören GKRY’nin
son dönemdeki faaliyetleri bölgedeki tansiyonu artırmıştır.
Diğer taraftan,DoğuAkdeniz’deki hidrokarbon rezervlerine ilişkin
olarak içinde bulunulan dönemde yeni ve farklı bir görüş daha ortaya
14
“Doğu Akdeniz’de Enerji Keşifleri ve Türkiye”, op. cit., s. 12-13.
15
Rende, op. cit., s. 99.
16
“Assessment of Undiscovered Oil and Gas Resources of the Levant Basin Provin-
ce, Eastern Mediterranean”, USGS Fact Sheet 2010-3014.
http://pubs.usgs.gov/fs/2010/3014/ (e.t.: 11 Eylül 2014)
17
“Assessment of Undiscovered Oil and Gas Resources of the Levant Basin Provin-
ce, Eastern Mediterranean”, USGS Fact Sheet 2010–3027.
http://pubs.usgs.gov/fs/2010/3027/ (e.t.: 11 Eylül 2014)
18
“Doğu Akdeniz’de Enerji Keşifleri ve Türkiye”, op. cit., s. 7-8.