119

TBB Dergisi 2015 (119)

Sami DOĞRU

511

şim alanları ile stratejik açıdan yeni bir eklemlenme sürecin girmeye

başlamalarıdır… Bu stratejik eklemlenme bu bölgelerin kendi arala-

rındaki etkileşim alanlarında bulunan denizlere ve su yollarına yeni

jeopolitik anlamlar katmaktadır… Türkiye’nin Soğuk Savaş süresince

değişmeyen dış politika gündemleri arasında yer alan Kıbrıs ve Ege

konuları da Ortadoğu ve Balkanlar arasındaki etkileşim alanının

Doğu Akdeniz’de yoğunlaşmasıyla yeni unsurlar kazanmıştır.

Bu bakımdan, söz konusu havzada etkin bir ülke olarak var ol-

mak isteyen Türkiye’nin, bölgeyi dinamik denge ilişkileri içinde de-

ğerlendirerek, kalıcı gerginlik ve ittifak politikalarından çok denge

denklemleri içinde daha aktif tavır sergileyen müdahil bir aktör tav-

rına yönelerek bu amacını barış ve istikrarın hâkim olduğu bir atmos-

ferde gerçekleştirmesi şüphesiz çok daha kolay olacaktır.

O nedenle

Türkiye’nin Mısır ve İsrail gibi Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanla-

rının paylaşımı ile ilgili sorunlarda doğrudan veya dolaylı etkisi olabi-

lecek ülkelerle geliştirdiği ilişkileri gözden geçirmesi mutlaka faydalı

olacaktır.

II. Uluslararası Hukuk Çerçevesinde Doğu Akdeniz’de Kıta

Sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge Alanlarının

Sınırlandırılması

A. Genel Olarak

Yakın zamana kadar devletler, kıyılarında yer alan deniz alanla-

rını nadiren sınırlandırma ihtiyacı duymuşlardır. Şeksper’in bir oyu-

nunda yer alan karakterinin şu sözü bunun nedenini açıkça ortaya

koymaktadır: “Bir dönüm çorak toprak için binlerce mil kare deniz

alanı verebilirim.”

Ama günümüzde artık, dünya nüfusundaki hızlı

artış ve devletlerin kara ülkelerindeki kaynaklarının tükenmeye baş-

lamasıyla bir mil kare deniz veya deniz dibi artık bir o kadar kara par-

çasından çok daha değerli hale gelmiştir. Bu nedenle, son yıllarda her

şey değişti; başta

ekonomik

olmak üzere

siyasi

güvenlik

mülahaza-

Davutoğlu, op. cit., s. 158.

Ibid, s. 401.

David Anderson, “Maritime Delimitation: Early British Practice”, Modern Law of

the Sea, Selected Essays, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden 2008, s. 435.

Petrol, doğalgaz ve balık gibi deniz ve deniz altı kaynakları bir devletin genel

ekonomisini etkilemektedir.