TBB Dergisi 120.Sayı

Adliyelerin Fiziksel ve Mimari Koşulları Bağlamında Yargısal Memnuniyet

268

sonra kural haline gelmektedir. Bu yüzden adalet mekanizması, mah-

keme yönetimi anlayışından yoksun bir örgüt olarak karşımıza çık-

maktadır.

Tüketici odaklı yaklaşımda adliyelerin mimari tasarımı ve fizik-

sel özellikleri o derece önemlidir. Teknolojik ve bilişim alanındaki ge-

lişmeler karşısında adliye mimari tasarımları yeniden kurgulanmalı

vatandaşları rahatlatıcı mekânlar oluşturulmalı, hizmet birimleri ta-

sarlanmalıdır.

Karşılaştırma açısından yabancı adliye projeleri göz önünde bu-

lundurulmalıdır. Nitekim Japon Anayasa Mahkemesi inşası sürecinde

proje mimarı, on iki ülke anayasa mahkeme binasını inceledikten son-

ra işe koyulmuştur. Binayı inşa etmek de yetmiyor; binanın işlevselli-

ğini ve vatandaş memnuniyetini izlemek denetlemek gerekmektedir.

Bu konuda ülke genelinde standartlar oluşturulması ve bunların de-

netlenmesi öncelik arz etmektedir.

Yargı organlarının bağımsızlığı bağlamında devlet organlarından

bağımsızlığı da küçümsenmeyecek bir yer tutmaktadır. Ülkemizde

halen idareleri vali ve kaymakamlarca yürütülen, yerleşim planları,

ısınma, soğutma, otopark hizmetlerinin mülki amirler tarafından ger-

çekleştirildiği konaklarda adliye binaları bulunmaktadır. Bunlar ge-

nellikle hükümet konaklarının zemin katlarında yer almaktadır. Bu

görüntü, vatandaşlar nazarında mülki amirlerin, hâkim ve savcıların

da amiri olduğu, yargının idarenin güdümünde olduğu

algısına yol

açmaktadır. Siz izni kaymakamdan mı alıyorsunuz biçiminde sorular

pek çok hâkim ve savcıya yakınları tarafından sorulmaktadır.

Ümit Müderrisoğlu, Türk Adli Yargı Örgütü ve Adil Yargılanma Hakkı, TODAİE,

Yüksek Lisans Tezi, Kasım 2004, s. 110

İdil Elveriş, “Adliye Gözlemleri-İstanbul Mahkemeleri”, İstanbul Bilgi Üniv. Yayı-

nı, Mart 2008(Aktaran Mustafa Tören Yücel, Türk Yargı Sisteminde Yapısal Ana-

liz ve Sorunlar-İstanbul Barosu HFSA Bildirileri-13-17 Eylül 2010)

“Yargı Bağımsızlığının Fiziksel ve Ekonomik Koşulları Türkiye Raporu “(YAR-

SAV, Türk Tabipler Birliği ile yürüttüğü proje kapsamında Ankara ve İzmir ille-

rindeki adli ve idari ilk derece mahkemeleri ile Danıştay ve Yargıtay’da çalışmakta

olan beş yüz doksan sekiz yargıç ve savcının katılımı ile “Çalışma Koşulları” üze-

rine bir anket çalışması yapmış ve bunu da bir rapor haline getirmiştir.) (http://

SEL_VE_EKONOMIK_KOSULLARI_RAPORU_TURKCE.doc) s.2, Erişim Tari-

hi:01.01.2015