dergi-121

Askeri Ceza Hukukunda Rüşvet Suçu (AsCK m.135)

224

dolayı çok failli bir suça ilişkin hükümler uygulanacaktır.

Konunun

daha iyi anlaşılması bakımından fiil konusunu, çok failli suçun rüş-

vet veren ve rüşvet alan tarafı olan suç faillerinin eylemlerine göre ele

alacağız.

b. Rüşvet Verme

TCK m.252’de rüşvet veren suç faili bakımından maddi fiil, TCK

m.252’nin fıkralarına göre;

‘menfaat sağla(mak) f.1’; ‘Rüşvet konusunda an-

laşmaya var(mak) f.3’; ‘rüşvet talebinde (veya) teklif veya vaatte bulun(mak)

f.4’;

‘menfaat temin (etmek) f.9’

şeklinde açıklanmıştır.

Yukarıdaki fiiller

kanaatimizce failin icrai bir davranışla işleyebileceği türden eylemler-

dir. İhmali bir davranışla bu suçun işlenmesi kanaatimizce mümkün

değildir. AsCK m.135’te, rüşvet veren suç failinin eylemleri bakımın-

dan TCK’ya atıfta bulunulduğundan yukarıdaki açıklamalar aynen

geçerli olacaktır.

Uygulamada rüşvet veren failin eylemleri bakımından örnek

Askerî Yargıtay kararlarına rastlanabilir: Nitekim, ‘

Uzun süre hastanede

kalabilmek veya evinde kalmasını sağlayacak nitelikte bir rapor istihsal edebil-

mek için er…’den aldığı 2500 liradan bir miktarını görevli doktora teklif eden

sanık astsubayın fiili

’

, ‘

Hakkında kamu davası açan Askerî savcının makam

odasına gelerek içinde 1000

TL.sı

bulunan bir zarfı muamileyhin masasına

bırakan ve karşılığında üste fiilen taarruz ve hakaret suçları ile ilgili davasının

kapatılmasını isteyen sanık uzman çavuşun fiili

’ rüşvet veren suç failin ey-

lemlerine örneklerdir.

c. Rüşvet Alma

Rüşvete konu menfaatin verenin egemenlik alanından çıkarılıp,

failin veya onun öngördüğü üçüncü kişinin egemenlik ve nüfuz ala-

Nitekim Uyuşmazlık Mahkemesi bir kararında bu hususu şöyle açıklamıştır: “…

Rüşvet suçu, rüşvet alanla veren arasında rüşvet hususunda anlaşmanın yapıl-

ması ile işlenmiş sayılır. Tarafların müşterek iradesini birleştiren rüşvet anlaşma-

sında, karşılıklı etkileşim ve azmettirme yönünden eylemin 353 sayılı Yasa’nın

12.maddesinde öngörüldüğü biçimde müştereken işlenmiş olduğunun kabulü ge-

rekir” (Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü, 3.4.2006, E.2006/9, K.2006/9, RG.:

14.10.2006, 26319, Koç, s.696).

Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.1038.

As.Yrg.4.D. 30.4.1975 E.176 K.202, Özbakan, s.338.