221 / 473
Askeri Ceza Hukukunda Rüşvet Suçu (AsCK m.135)
220
rüşle
53
, ‘
Rüşvet anlaşmasının varlığının kabulü için, rüşvet isteme teklifinin
failce girişilen bir icbar veya ikna hareketi olmaksızın, fertçe kabul edilmesi(nin)
yeterli (olduğu), ferdin saiki(nin) önemli’
olmadığını açıklamıştır. Kamu
görevlisinin, muhatabı olan kişiyi zorlayarak veya onu ikna ederek
veya onun hatasından istifade ederek kendisine veya başkasına men-
faat temin etmesi durumunda ise, fiili, irtikap suçunu oluşturacaktır.
İrtikap
suçunun oluşumu için kamu görevlisi failin memuriyet sıfatını
kullanmasının yeterli olup failin ayrıca görevli veya yetkili olmasına
gerek yoktur.
54
Askerî Yargıtay bir kararında
55
,
‘Takım komutanı olan
sanığın; emri altında bulunan ve zengin olduğunu öğrendiği
acemi ere ‘seni
eğitimde süründürürüm, sana çok çektiririm’ gibi sözlerle cebir ve baskı al-
tında tutarak adı geçenden müteaddit defa para ve en son olarak da 800000
TL. tutarında borç senedi alması(nın) cebri irtikap suçunu’
oluşturacağını
açıklamıştır. AsCK’da irtikap suçuna ilişkin özel bir düzenleme olma-
dığından asker kişiler bakımından da uygulama genel hükümler kap-
samında yapılacaktır.
Yine rüşvet anlaşması konusunda karşılıklı bir rıza uyuşması ol-
maksızın, sadece taraflardan birinin diğerini yakalatmak amacıyla
anlaşmış görünmesi halinde, geçerli bir rüşvet anlaşmasından bah-
sedilemeyecektir. Bu durumda yakalatan kişi hangi tarafsa onun açı-
sından suç oluşmazken, diğer taraf açısından rüşvet suçu teşebbüs
aşamasında kalır.
56
Nitekim Askerî Yargıtay da, ‘…
Müştekinin rüşvet
anlaşmasının yapılmasından önce durumu Askerî Savcılığa bildirerek sanığın
yakalanmasını sağlamasının rüşvet alma suçunun tamamlanmasına herhangi
bir tesirinin bulunmadığı ancak ….kendisi hakkında rüşvet verme suçundan
dolayı yasal takibat yapılmasına engel olduğu(na)
’ karar vermiştir.
57
Bir başka olasılık da, rüşvet anlaşmasının şarta bağlı olarak yapıl-
ması halinde, rüşvet suçunun oluşup oluşmayacağıdır. Uygulamada
şart gerçekleşmezse, rüşvet anlaşmasının gereğinin yerine getirileme-
yeceği, diğer bir anlatımla anlaşma konusu ortadan kalkacağı cihetle,
53
As.Yrg.Drl.Krl. 13.1.2005 E.2005/9 K.2005/7, Çelen, s.455.
54
Soyaslan, s.688.
55
Çelen, s.694.
56
Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.1028, 1029, 1041.
57
As.Yrg.Drl.Krl. 13.1.2005 E.2005/9 K.2005/7, Çelen, s.455.