240 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Gökhan Yaşar DURAN
239
rüşvet suçunun bir unsuru olmadığından astının suçuna aracılık eden
üst’ün cezası AsCK m.51/(A) bendine göre artırılabilecektir.
AsCK m.135 oluşumu bakımından, asker kişinin görevine giren
askerî bir işin, yapılması veya yapılmaması için rüşvet anlaşmasının
yapılması gerektiğinden, kanaatimizce AsCK m.51/(B) bendindeki su-
çun ‘
resmi nüfuz ve salahiyetin suiistimali suretiyle hizmetin ifası esnasında
yapılmak’
suretiyle işlenmesi hali de, rüşvet suçunun zorunlu bir unsu-
ru olduğundan, kanaatimizce bu genel artırım nedenine dayalı olarak
da artırım yapılması mümkün değildir.
Diğer bir nitelikli hal ise, AsCK m.51/ (C) bendindeki,
‘Suç(un)
müteaddit şahıslar tarafından toplu olarak veya herkesin gözü önün-
de birlikte işlenme
(si)’
hükmüne ilişkindir. Bu bent, çok failli rüşvet
suçuna iştirak hükümleri kapsamında katılan asker kişilere ilişkindir.
Askerî Yargıtay bir kararında, bu nitelikli halin uygulanabilmesi için,
‘
suçun en az 3 kişi tarafından toplu olarak ya da en az 2 kişi tarafından herke-
sin gözü önünde birlikte (İştirak halinde) işlenmesi gerek(tiğine)
’
112
karar ver-
miştir. AsCK m.51/(C) bendindeki artırım nedeni kanaatimizce AsCK
m.135 bakımından şartları varsa uygulamaya elverişlidir.
B. MANEVİ UNSUR
Rüşvet suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Bu suçun taksirle işle-
nebilen bir biçimine yer verilmemiştir. Ancak bu suçun işlenmesinde
failin genel kastının yanı sıra, belli bir amaçla (saikle) hareket edip
etmemesi gerektiği tartışılabilir. Madde hükmü incelendiğinde, ‘
göre-
vin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için …menfaat sağlaması
’
arandığından, kastın yanı sıra failin özel bir amaçla hareket etmesi
gerektiği, manevi unsur için aranan bir husustur.
113
Ancak bu konu
doktrinde tartışmalıdır. Zira bazı yazarlara göre, saik olarak yukarı-
da açıklanan husus aslında suç tipinin yöneldiği neticedir. Bu nedenle
suçun oluşumu için genel kast yeterli olduğundan suçun olası kast ile
işlenmesi de mümkündür.
114
112
As.Yar.1D., 10.06.2009, 2009/1229-144 E.-K.,
Askerî Yargıtay Dergisi,
S.23, Y.2010,
s.27-28.
113
Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.1051.
114
Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s.992.