245 / 473
Askeri Ceza Hukukunda Rüşvet Suçu (AsCK m.135)
244
veya makam ve memuriyetinin nüfuz ve salahiyetini suiistimal ede-
rek, rüşvet konusunda astına teklifte bulunması halinde astın bu teklifi
kabul etmesine gerek olmaksızın, AsCK m.109/1’nci fıkra kapsamında
madununa suç yapmak için emir vermekten dolayı cezalandırılacak-
tır. Bu emrin ya da teklifin ast tarafından yerine getirilmesi ya da buna
teşebbüs edilmesi halinde, AsCK m.109/2’nci fıkrasına göre, ast, rüşvet
suçundan dolayı cezalandırılırken, bu ceza, emri veren bakımından
AsCK m.50 gereğince artırılarak verilecektir. Bu kişinin,
‘rüşvet ilişki-
sinde dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü kişi (
TCK m.252/6)
olması ayrıca mümkün olduğundan artık burada daha özel olan AsCK
m.109/2’ye göre hareket edilmesi gerekecektir.
C. İÇTİMA
Suçların içtimaı konusunda genel hükümler uygulanır
126
.
Rüşvet suçunun sebebini teşkil eden ve rüşvet dolayısıyla yapılan
ya da yapılmayan işin suç oluşturması halinde, bu suç rüşvet almanın
temel ya da nitelikli unsuru olmadığı takdirde, her iki suçtan ayrı ayrı
ceza verilmelidir.
127
Rüşvet suçunun daha özel nitelikte bir suç olma-
sı dolayısıyla görevi kötüye kullanma suçu ile aralarında fikri içtima
ilişkisi yoktur.
128
AsCK m.135 söz konusu olduğunda uygulamada rüşvet suçunun
aşağıda ele alınacak olan değişik askerî suçlarla birlikte içtimaı ilişki
içinde bulunabileceği değerlendirilmektedir:
Örneğin kamu görevlisinin öğrendiği suçu yetkili makamlara bil-
dirmemek (m.279)
129
için rüşvet alması halinde bu suç rüşvet suçunun
126
Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.1058.
127
Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.1058.
128
Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s.1000; “Sanığın sürücü belgesiz araç
kullanmak suçundan jandarma trafik zabıtasınca yakalandığında, görevli Ö. Ş.’ye
işlem yapmaması için 5. 000. 000 lira teklif ettiği görevlinin kabul etmeyerek sanık
hakkında sürücü belgesiz araç kullanmak ve rüşvet teklifi suçundan işlem yapıl-
ması için diğer görevli H. Y.’ye götürdüğünde, sanığın bu sefer görevli H. Y.’e de
kendisi hakkında işlem yapılmaması için 10. 000. 000 lira teklif ettiği anlaşılmakla,
sanık hakkında TCK’nın 80. maddesinin uygulanması gerektiği gözet il mey erek
yazılı olduğu şekilde hüküm
kurulması aleyhe temyiz olmadığından bozma ne-
deni yapılmamıştır”(5. CD, 2001/1374–2002/2833, 25.4. 2002, Baytemir, s.368).
129
“Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi” başlıklı TCK m.279 şöyledir: “(1) Kamu
adına soruşturma ve kovuşturmayı gerektiren bir suçun işlendiğini göreviyle