241 / 473
Askeri Ceza Hukukunda Rüşvet Suçu (AsCK m.135)
240
Bir diğer hususta, failin kastının; hem bahse konu işin görevi ile
ilgili olmasını hem de sağlanan veya vaat edilen yararın hukuka ay-
kırı olmasını içermesi gereğidir.
115
Suç failinin, görevinin gereklerine
aykırı olarak yapacağı veya yapamayacağı işlemin, kendi görev hudut-
ları içinde olup olmadığını tayin hususunda hataya düşmüş olması ha-
linde, diğer bir anlatımla failin görevine giren bir hususun, görevine
girmediğini zannederek işlem yapması durumunda, TCK’ya ilişkin
hata (TCK m.30) hükümleri çerçevesinde bir değerlendirme yapılması
gerekecektir.
116
IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ
A. TEŞEBBÜS
TCK m.252’de rüşvet bir teşebbüs suçu olarak düzenlenmiştir.
Kural olarak rüşvet, para ve sair menfaatin temin edildiği anda ta-
mamlanır. Bu aşamaya kadar suçun işlenişine iştirak mümkündür. Bu
durumda, henüz menfaat temin edilmiş olmadığından teşebbüs hali
söz konusu iken, kanun koyucu, kamu görevlisinin kendisine yapılan
bir menfaat teklifini kabul ederek, teklif edenle anlaşmaya varmasını,
suçun tamamlanması bakımından yeterli görmüştür (TCK m.252/3)
Rüşvet suçunun tamamlanması bakımından vaadin yerine getirilip
getirilmediği, önemli değildir.
117
Rüşvet suçunun teşebbüse müsait olup olmaması bakımından,
çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Bir görüşe göre, rüşvet suçu sırf
hareket suçu-şekli (neticesiz suç-neticesi harekete bitişik) suçtur. Bu
görüşe göre, rüşvet suçu teşebbüse elverişli değildir. Ancak hareket-
ler aşamalara bölünüyorsa teşebbüse elverişlidir. Diğer görüşe göre,
rüşvet suçu tehlike suçudur. Rüşvet anlaşmayla tamamlanır. Taraf-
lar anlaşmak için görüşür, fakat anlaşamazlarsa teşebbüs söz konu-
sudur. Anlaşma sırasında, bir taraf vazgeçerse, gönüllü vazgeçme
hükümlerinden yararlanılır. Vazgeçmeyen taraf ise, suç tamamlan-
madığı için rüşvet suçuna teşebbüsten sorumlu olur. Ancak rüşvet
anlaşması tamamlandıktan sonra, yararın sağlanmasından vazge-
115
Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s.992.
116
Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.1051.
117
Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s.993; Baytemir, s.356-357.