236 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Gökhan Yaşar DURAN
235
5. Suçun Nitelikli Unsurları
a. Fail Bakımından Daha Ağır Cezayı Gerektiren Nitelikli Unsur (TCK
Bakımından (TCK m.252/7)
AsCK m.135’te,
rüşvet suçuna
ilişkin nitelikli bir hale yer verilme-
mişse de bu maddenin atıfta bulunduğu madde sadece TCK m.252’nin
basit hali değil aynı zamanda bu suça ilişkin nitelikli halleri de kap-
samaktadır. Nitekim TCK m.252, 7’nci fıkrasında, ‘
Rüşvet alan veya tale-
binde bulunan ya da bu konuda anlaşmaya varan kişinin; yargı görevi yapan,
hakem, bilirkişi, noter veya yeminli mali müşavir olması halinde, verilecek ceza
üçte birden yarısına kadar artırılır’
hükmü, şartları varsa AsCK m.135’in
rüşvet alan asker kişi suç failleri bakımından da geçerlidir.
TCK’nın 6/1’nci fıkra (d) bendinde yargı mensupları, ‘
yüksek mah-
kemeler ve adli, idari ve askerî mahkemeler üye ve hakimleri ile Cumhuriyet
savcısı ve avukatlar’
şeklinde açıklanmıştır. Bu hükme göre, askerî yar-
gıda görev yapan, yargı mensuplarının da TCK m.252/7’nci fıkra kap-
samında yer aldıkları konusunda şüphe yoktur. Yine asker kişilerin
askerî ya da adli mahkemelerde bilirkişilik (örneğin; doktor, mühendis
vs.) yapmaları her zaman mümkündür.
Burada AsCK m.135 bakımından tartışılacak husus, TCK
m.252/7’nci fıkrası kapsamında sorumlu tutulacak askerî yargı gö-
revinde bulunan yine bu görev kapsamında bilirkişilik faaliyetinde
bulunan asker kişilerin görevlerine giren işin niteliğinin ne olduğu-
nun belirlenmesidir. Zira yargı faaliyetinin askerî bir iş olarak kabul
edilmesi halinde failler AsCK m.135 atfıyla TCK m.252/7’ye göre ceza-
landırılmalıdır. Kanaatimizce yargılama görevi askerî bir iş değil, ana-
yasal bir görev olan yargı hizmetinin yerine getirilmesidir. Bu nedenle
askerî yargı mensuplarının ya da bu konuda bilirkişilik yapan askerî
personelin bu hizmetin yapılması ya da yapılmaması için menfaat te-
min etmeleri doğrudan TCK m.252/7’nci fıkra kapsamında değerlen-
dirilmelidir.
Behçet’in “özel görüşelim daha karakola gitmedik yalnız görüşelim, ben sizi gö-
rürüm” dediği oluşunda mahkemece bu şekilde kabul edildiği dosya içeriğinden
anlaşılmakla sanığın vermeyi teklif ettiği para miktarını açıklamamış bulunması
karşısında eylemin memura hakaret suçunu oluşturacağı gözetilmeden yazılı şe-
kilde rüşvet teklif etmekten hüküm kurulması, 5. CD, 27. 12. 1999 T, E:1999/5098;
K:1999/6376’., Baytemir, s.347’.