247 / 473
Askeri Ceza Hukukunda Rüşvet Suçu (AsCK m.135)
246
hükmüne göre cezalandırılırlar’ hükmü ile
özel bir içtima kuralına yer
verildiğinden
, gerçek içtima kuralına göre fail TCK m.235 haricinde işle-
diği suça göre rüşvet ya da irtikap suçlarından dolayı da cezalandırıla-
caktır.
135
AsCK söz konusu olduğunda, TCK m.235 benzeri bir hükme
‘
Şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek’
başlıklı
AsCK m.143’ncü
maddesinde yer verildiği anlaşılmaktadır. Madde şöyledir:
‘
Sözleşmeye
bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi
imalat ve inşaatı, sözleşmeye ilişkin şartname ve numunelerine uymadıkları
halde kabul eden veya ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile
cezalandırılırlar
…’. AsCK m.143 ile AsCK m.135 arasındaki içtima ilişki-
sini ortaya koyan bir Askerî Yargıtay kararına rastlanmamıştır. Ancak
‘
suçta ve cezada kanunilik ilkesi’
gereğince TCK m.235/4 hükmünün kı-
yasen AsCK m.143 bakımından uygulanması mümkün değildir (TCK
m.2/3). Kanaatimizce AsCK m.143 hükmünde TCK m.235/4’deki gibi
özel bir içtima kuralına yer verilmediği sürece, rüşvet alarak bu suçu
işleyen asker kişi suç failleri bakımından sadece AsCK m.143’e göre
işlem yapılabilecektir.
Yine askerî ceza uygulamasında AsCK m.135 ile içtima ilişkisi
içinde bulunabilecek diğer bir askerî suçta AsCK m.81’de düzenlenen,
‘Askerlikten kurtulmak için hile yapma’
suçudur.
136
AsCK m.81 hükmü
şöyledir: ‘
1-Askerlik çağına girenlerden askerlikten büsbütün veya kısmen
kurtulmak kasdile ismini değiştirenler, başkasını kendi yerine tabib muayene-
sine veya askere gönderenler, başkasının hüviyet cüzdanını veya askerî vesi-
kasını kullananlar, askerlik işlerinde sahte
şehadetname
veya evrak kullanan
yahut her ne suretle olursa olsun hile ve desise yapanlarla kıt’aya veya bir
müesseseye intisab ettikten sonra kendisinin yapmağa mecbur olduğu hizmet-
ten büsbütün veya kısmen kurtulmak kasdile hile yapanlar on seneye kadar
ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar. 2-Yukarıdaki fıkrada yazılı cezalar suç
ortaklarına da uygulanır. Az vahim hallerde altı aydan beş seneye kadar hapis
cezası verilir’
.
Madde metninden anlaşılacağı üzere, AsCK m.81 çok failli bir suç
olmayıp bu suçun faili tek bir kişi olabileceği gibi uygulamada daha
135
Artuk/Gökçen/Yenidünya, s.813, 1059.
136
Aynı açıklama için bkz. Gökhan Yaşar Duran, “Askerlîkten Ceza Hukukunda As-
kerlikten Kurtulmak İçin Hile Yapmak Suçu (AsCK m.81)”,
Türkiye Barolar Birliği
Dergisi,
Mart-Nisan 2013, Yıl:25, S.105, s.367-368.