dergi-122

Bazı Açılardan Türk Vergi Sistemi Eleştirisi: Kirli Yaşıyoruz, Temizmiş Gibi Yapıyoruz

252

Afların mükellefler için de olumlu yanları yok değil. Mükellefler

geçmişleri ile barışarak ve yeni bir başlangıç yapmakta ve

önceki dö-

nemlere ait olan vergi aslı ve feri borçlarının

taksitler halinde öden-

mesi fırsatı bulabilmektedirler. Borçların yapılandırılarak taksitler

halinde ödenmesi vergi borcunu zaten ödeyecek olan iyiniyetli mü-

kelleflere borçlarının yükünü azaltma ve yatırım yapma fırsatı bulma-

larına da yardımcı olmaktadır.

Vergi incelemesi ve denetimi müesseseleri af düzenlemelerinden

olumsuz etkilenmektedir. Bütün mükelleflerin af düzenlemelerinden

yararlanacağı gibi teorik bir düşünceden hareketle, vergi inceleme-

leri ve denetimleri bir süre askıya alınmakta ve bu alandaki tecrübe

ve birikimler yeterince kullanılamamaktadır. Mali af düzenlemeleri

mükellefleri maalesef daha sonra benzer düzenlemeler yine yapılır

düşüncesine sevk etmekte ve vergi ödememeye zorlamaktadır. Af ya-

salarının kamuoyunda tartışılmaya başladığı zamanlardan itibaren

bile mükelleflerin “Nasıl olsa mali af yasası çıkacak.”

düşüncesiyle

vergi ödemeyi geciktirdikleri görülmektedir. Mali af yasaları bir

çıkmazdan çıkış ya da vergi borçlarından kurtulma yolu olma şek-

linde algılanmaktadır.

Vergisini zamanında ödeyen ve tüm yüküm-

lülüklerini yerine getiren dürüst mükellefler ise vergisini zamanında

ödemeyen mükelleflere göre cezalandırılmış konumuna düşmekte ve

mükellefin devlete olan saygısı azalmaktadır. Mali af düzenlemelerin

dürüst olan ya da olmayan tüm mükelleflerin hatta mükellef olmayan

vatandaşların bile vergi bilincini ve vergi ahlakını zedelediği çokça

dile getirilen hususlardandır.

Ülkemizde vergi af yasaları sebebiyle gündeme gelen bir eleştiri

de vergisini düzenli ödeyen mükelleflerin ödüllendirilmemesi. Yuka-

rıda da ifade ettiğimiz gibi ülkemizde 2-3 yılda bir mali af düzenleme-

si yapıldı ancak bunların hemen tamamına yakını yükümlülüklerini

aksatan ya da hiç yerine getirmeyen mükellefleri kapsadı. Vergisel

konularla ilgili olarak söz konusu düzenlemelerde dürüst mükellefler

için herhangi ödüllendirme öngörülmedi. Oysa vergi yükümlülükle-

rini muntazam yerine getiren dürüst mükellefler, sosyal güvenlik pri-

mini peşin ödediği için kendilerine indirim yapılan mükellefler gibi

küçük de olsa bir ödüllendirme bekliyor ve bunda da haklılar.

Hasan Yesilyurt, “6111 sayılı Kanun Nasıl Yorumlanmalı”,

Yaklaşım Dergisi

, Hazi-

ran-2011, s.2-7