410 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Ayhan DOLUNAY
409
daşı ile evlenen kişi, evlendiği anda Kıbrıs Türk vatandaşlığını kazan-
mayacak, ancak yasada öngörülen 1 yıllık “beraber yaşama süresi”nin
dolması ardından, kişi Kıbrıs Türk vatandaşlığını kazanacaktır.
Kıbrıs Türk hukukunda yer alan ve evlenme ile vatandaşlığın ka-
zanılmasına imkan tanıyan bu düzenlemede, 1 yıllık süre ardından
kişinin vatandaşlığı kazanmaya “başvurma” hakkı olduğu şeklinde
bir ibareye yer verilmesi halinde, “herkes vatandaşlığını seçme ve
değiştirmede serbest olmalıdır” ilkesine daha uygun bir durum söz
konusu olacaktır. Çünkü, düzenleme uyarınca, ilgili sürenin dolması
ardından, Kıbrıs Türk vatandaşlığı doğrudan kazanılmaktadır.
YKYY’nda ise, md. 10’da yer alan evlilik ile vatandaşlık kazanıl-
ması, 25/1993 sayılı kanuna göre, şartlar açısından ağırlaştırılmıştır.
74
Diğer yandan, düzenlemede “başvuru” yapılması şeklinde bir ifade
yer almakta, bu durum da, 25/1993 sayılı KYY’ndaki eksikliğin gide-
rildiğini göstermektedir.
Bu kapsamda, Kıbrıs Türk vatandaşlığını kazanmak diğer şart-
ların yanı sıra, kişinin başvurusuna bağlanırken; bu düzenleme ile ,
“herkes vatandaşlığını seçme ve değiştirmede serbest olmalıdır” ilke-
sine uyulduğu da görülmektedir.
74
(A) Yurttaşlığa başvuru tarihinden itibaren en az üç yıllık sürenin geçmesi. Ancak
evlilik süresinin yedi yıl ve üzeri olması halinde, başvurudan itibaren iki yıllık
sürenin geçmesi, on yıl ve üzeri olması halinde, başvurudan itibaren bir yıllık
sürenin geçmesi koşulu aranır. (B) Evlenen kişiler arasında yirmi yaş ve üzeri fark
olması halinde, başvuru tarihinden itibaren en az beş yıllık sürenin geçmesi. An-
cak evlilik süresinin on yıl ve üzeri olması halinde, başvuru tarihinden itibaren en
az iki yıllık sürenin geçmesi koşulu aranır. (C) Yukarıdaki (A) ve (B) bentlerinde
öngörülen sürelerde aile birliği içinde yaşamak. (Ç) Evlilik birliği ile bağdaşma-
yan bir davranışta veya faaliyette bulunmamak. (D) Bir yıldan fazla hapis cezası-
na çarptırılmamış olmak veya rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtekarlık, irtikap,
ırza geçme, hileli iflas ve benzeri yüz kızartıcı suçlar ile uyuşturucu madde tasar-
rufu, alma veya satma suçlarından dolayı mahkumiyet almamış olmak. (E) Millî
güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak.
(F) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden hastalığı bulunmamak (YKYY,
md. 10). Özellikle, 25/1993 sayılı kanunda yer alan 1 yıllık sürenin sürenin, 3 yıla
çıkarılması ve (C), (Ç), (D), (E) ve (F) fıkraları ile, aranacak diğer şartlara yer ve-
rilerek, yerinde bir değişiklik yapılırken, vatandaşlık için başvuru yapılması ar-
dından 3 yıllık sürenin (veya durumun gereklerine göre, (A) veya (B) bendindeki
diğer sürelerin) geçmesi yerine, 3 yıl (veya durumun gereklerine göre, (A) veya
(B) bendindeki diğer süreler) ardından, vatandaşlığı kazanabilmek için başvuru
yapılması şeklinde bir düzenlemenin, işlevsellik açısından daha yerinde olacağı
kanaatindeyiz.