408 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Ayhan DOLUNAY
407
C. Herkes Vatandaşlığını Seçme ve Değiştirmede Serbest
Olmalıdır
Vatandaşlık hukukunda, bir diğer temel ilke de, yukarıda yer ve-
rildiği gibi,
“herkes vatandaşlığını seçme ve değiştirmede serbest olmalıdır
”
ilkesidir.
“Herkes vatandaşlığını seçme ve değiştirmede serbest olmalıdır”
ilkesinin Türk Hukuku ve Kıbrıs Türk Hukuku vatandaşlık kanunla-
rındaki yansımaları, kişi açısından; yeni bir vatandaşlık edinme ya da
vatandaşlığı değiştirme ve vatandaşlığa alınmaya
“mecbur”
tutulama-
ma olmak üzere, iki başlık altında incelenecektir.
1. Yeni Bir Vatandaşlık Edinme ya da Vatandaşlığı Değiştirme
a. Yeni Bir Vatandaşlık Edinme
Türk Hukukunda, 5901 sayılı TVK md. 44’de yer alan
“Herhangi bir
nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişilerin, bu durumlarına
ilişkin belgeleri ibraz etmeleri ve yapılacak inceleme sonucunda kayden aynı
kişiler olduklarının tespiti halinde, nüfus aile kütüklerindeki kayıtlarına çok
vatandaşlığa sahip olduklarına dair açıklama yapılır.”
hükmü,
“herkes vatan-
daşlığını seçme ve değiştirmede serbest olmalıdır
” ilkesine uygun şekilde,
Türk vatandaşlarının, bir başka devlet vatandaşlığını kazanmalarına
cevaz veren bir düzenlemedir.
Kıbrıs Türk Hukukunda, 25/1993 sayılı KYY md. 19’da yer alan
“
Yabancı bir erkekle evlenen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı kadın,
kocasının yurttaşlığını kazanmış olsa bile, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
yurttaşlığını korumaya devam eder.”
hükmü de, sadece kadın vatandaş-
lar ile sınırlı olsa da
72
,
“herkes vatandaşlığını seçme ve değiştirmede serbest
olmalıdır
” ilkesine uygun şekilde, bir başka devlet vatandaşlığının ka-
zanımına cevaz veren bir düzenlemedir.
Yine, YKYY md. 23’de yer alan
“Yabancı bir devlet yurttaşlığını kaza-
nan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşları Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuri-
yeti yurttaşlığını korumaya devam ederler.”
hükmü de,
“herkes vatandaşlığı-
nı seçme ve değiştirmede serbest olmalıdır
” ilkesine uygun şekilde, Kıbrıs
Türk vatandaşlarının, bir başka devlet vatandaşlığını kazanmalarına
cevaz verecek bir düzenlemedir.
72
Bu durumun eleştirisine yukarıda yer verilmiştir.