dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

Cengiz Ozan ÖRS

135

kında arama kararı alınmış olan avukatın çalıştığı alan tespit edilerek

diğer avukatların çalıştığı bölümün aranmasının önüne geçilmelidir.

Baro temsilcisi bu konularda oldukça dikkatli davranmalı, herhangi

bir olumsuzluk tespit ettiğinde durumu derhal tutanağa geçirmelidir.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 16.12.1992 tarih ve 13710/88

başvuru numaralı Niemietz-Almanya kararında avukat bürolarında

arama ve elkoymanın genel hükümler çerçevesindeki arama ve elkoy-

maya göre daha sıkı koşullara tabi tutulması gerektiğini, bu koruma

tedbirlerinin avukat bürolarında daha sınırlı bir şekilde uygulanma-

sı gerektiğini belirtmiştir. Mahkeme, arama kararında suçun konusu

olan mektup sahibinin kimliğini ortaya çıkarabilecek her türlü bel-

genin aranması ve bunlara elkonulmasına karar verilmiş olmasının,

olayda avukat bürosunda yapılan arama sırasında bağımsız gözlemci-

nin bulunmadığını da göz önüne alarak avukatın sır saklama yüküm-

lülüğüne ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesinde yer

verilen savunma hakkına aykırı olduğunu belirtmiştir. Mahkemenin

söz konusu kararına göre, “

Müdahalenin demokratik bir toplumda gerekli-

liği konusuna gelince; arama kararını veren Mahkemenin gösterdiği gerekçeler

izlenen meşru amaçla ilgilidir. Ancak arama kararında, hiçbir sınırlama geti-

rilmeyerek, suçun konusu olan mektup sahibinin kimliğini ortaya çıkarabilecek

her türlü belgenin aranması ve bunlara elkonulması gibi geniş terimlere yer

verilmiştir. Bu durum, bir avukatın bürosunun aranması sırasında bağımsız

gözlemcinin bulunması yönünde güvence de getirmeyen Alman Hukuku ba-

kımından özel önem taşımaktadır. Daha da önemlisi, olayda incelenen belgeler

dikkate alındığında, yapılan aramanın mesleki gizliliğe tecavüz edecek şekilde

orantısız olduğu görülmektedir. Aranan kişi avukat olduğunda, mesleki gizli-

liğe tecavüz edilmesi, adaletin gerektiği şekilde dağıtılması üzerinde olumsuz

sonuçlar oluşturarak, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 6. maddesinde

güvence altına alınan hakları da ihlal edebilir. Ayrıca bu durum, başvurucu-

Aydın/Kozağaçlı, s. 9. , Birden fazla avukatın ortak olarak çalıştığı “… bürolarda

eğer her avukatın kendisine ait bir odası varsa, sadece hakkında arama kararı bu-

lunan avukat odası aranabilir. Eğer aynı odada çalışıyorlarsa, üzerinde adı yazılı

masa ve kendisinin gösterdiği eşyası aranır. Çalışma alanı ve eşyaların tespiti ko-

nusunda belirsizlik varsa, avukatın beyanı dikkate alınmalıdır. Bu beyana aykırı

arama işlemi yapılması durumunda yapılan aramanın hukuka aykırılığı aramayı

yapan savcıya bildirilir ve bu durum tutanakla tespit edilir”. Aydın/Kozağaçlı, s.

7-8.