Dergi(124)

300 / 561

TBB Dergisi 2016 (124) Yeşim YILMAZ 299
konusunda yönetmelik ile düzenleme yapma yetkisi bulunmamakta-
dır.157 Aynı zamanda yönetmeliklerin normlar hiyerarşisinde Anayasa,
kanun ve tüzükten sonra yer alması dikkate alındığında üst kurallara
uygun olması gerekmektedir. Anayasanın “Temel Haklar ve Ödevleri”
kısmında yer verilen “özel hayatın gizliliği” ve “konut dokunulmazlı-
ğı hakkı” dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez kişiliğe bağlı temel
haklardandır. Yine Anayasanın 20. ve 21. maddelerinde bu hakların
hangi hallerde ve nasıl sınırlanabileceği belirtilmiş ve sıkı koşullara
bağlanmıştır. Bu çerçevede Yönetmelik ile Anayasa ve CMK tarafın-
dan sağlanan güvenceyi ve hakkın özünü ortadan kaldıracak biçimde
düzenlemeler getirilmesi ve kamu görevlilerinin yetkilerinin genişle-
tilmesi, Anayasa ve CMK hükümlerine aykırılık oluşturmaktadır. Te-
mel hak ve özgürlüklere müdahaleye yönelik, özellikle uygulamadaki
pratik ihtiyaçlardan kaynaklanan hususların Yönetmelikte değil, ka-
nunda düzenlenmesi ve getirilen düzenlemenin de Anayasa’ya uygun
olması hukuk devleti 158 olmanın bir gereğidir.
Ceza muhakemesi, hukuka uygun araç ve yöntemlerle, özellikle
de insan hakları, insanlık onuru, doğruluk gibi temel ilkeleri ve temel
hak ve özgürlükleri çiğnemeye teşebbüs dahi etmeden maddi gerçeğe
ulaşmaya çalışmalıdır. Bu çerçevede aramanın yapılabilmesi, Anayasa
ve CMK m. 116 vd. düzenlemeleri uyarınca makul şüphenin bulun-
ması, hâkim kararı veya yetkili merciin yazılı emrinin bulunması ile
birlikte kişi, zaman ve yer bakımından bir takım şartlara tabidir. Yine
arama koruma tedbiri bakımından Anayasa ve kanunlarda getirilmiş
koşullar yanında, ona hâkim olan ilkelere de uyulmalıdır; aksi halde
gerçekleştirilen arama hukuka aykırı olacaktır. Hukuka aykırı şekilde
gerçekleştirilen arama sonucu elde edilen delil ise hukuka aykırı delil
157 Bkz. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu E. 2007/2257 K. 2012/1117 T. 14.09.2012
Erişim Tari-
hi: 12.3.2015.
158 Hukuk devleti, Anayasa Mahkemesi’nin uygulamada yer edinmiş içtihatlarında;
“Eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına saygı gösteren, bu hak ve
özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup
bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan,
hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve hukukun üstün ku-
rallarıyla kendini bağlı sayıp yargı denetimine açık olan, yasaların üstünde yasa
koyucunun da bozamayacağı temel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunduğu bilin-
cinde olan devlet” olarak tanımlanmıştır. Bkz. Anayasa Mahkemesi’nin 11 Ekim
1963 tarih ve K. l963/243 sayılı kararı.