Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Özden SAV

543

Ukrayna gibi devletlerdeki ekonomik koşulların elverişsizliği, geçim

koşullarının yetersizliği gibi verilerdi. Ancak, aradan geçen aylarda

korkulanın gerçekleşmediğinin görülmesi üzerine B.M. Sığınmacılar

Yüksek Komiserliği’nin bölge ülkelerindeki temsilcilikleri aracılığıyla

yapılan çalışmada, toplu göçlerin olmama nedeni olarak, o zaman Tür-

kiye Cumhuriyeti’nin sınır ticaretine izin vererek yeni bağımsız devlet-

lerdeki bölge halkının elde ettiği küçük kazançlarla yaşamlarını sür-

dürmelerine katkıda bulunduğu saptanmıştı. 1990’lardaki gerek bu tür

hoşgörülü uygulamaları, gerek Balkanlar ya da Kafkaslar kökenli Türk

soyluların hoş karşılanabiliyor olması dolayısıyla Türkiye’nin sığınma-

cılar konusundaki uygulamaları B.M. Sığınmacılar Yüksek Komiserliği

nezdinde saygıyla anılmaktaydı.

Sığınmacı hukuku alanında ülkemizde var olan kavram karma-

şası:

Türkiye Cumhuriyeti Devleti, 1951 Sığınmacıların Statüsüne İliş-

kin Sözleşme

101

ve eki 1966 Protokolü’ne

102

taraf olmasına ve uzun yıl-

lara dayanan sığınmacıları korumaya yönelik uygulamasına karşın,

özellikle Irak’ta 1980’lerin sonunda başa geçen Saddam Hüseyin’in

uyguladığı ayrılıkçı rejimden kaçarak, ülkemize gelen

103

Iraklı mülteci

sorunu, ardından, eski Yugoslavya’daki silahlı çatışmalardan kaçan ve

ülkemizdeki akrabalarının yanına gelen Boşnak ya da Makedon sığın-

macılar için 1994 tarihinde yürürlüğe konan Tüzük’

104

den bu yana,

anılan Tüzük’le yaratılan farklı bir anlayış ve ciddi bir kavram kama-

şası bulunmaktadır.

Bu karmaşaya, 1990 yılında eski Yugoslavya’da iç savaş görünü-

münde başlayan çatışmalardan kaçarak, yurdumuzdaki akrabalarının

101

28 Temmuz 1951 tarihinde imzalanan Sözleşme’nin onaylanmasının uygun bu-

lunduğuna ilişkin 29.07.1961 tarih ve 473 sayılı yasa ve Sözleşme metni için bkz.

05.09.1961 tarih ve 10898 sayılı R.G.

102

07.01.1968 tarihli uygun bulma kanunu için bkz. 8 Mayıs 1968 tarih ve 12968 sayılı

R.G.

103

1990 ilkbaharında, bir gece yaklaşık 1 milyon kadar Iraklı mültecinin ulusal sını-

rımızı geçerek ülkemize geldiği anımsanacaktır.

104

14/09/1994 tarihli 94/6169 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan

(30/11/1994 tarih ve 22127 sayılı R.G.’de yayımlanan) “Türkiye’ye İltica Eden

veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek Üzere Türkiye’den İkamet İzni Talep Eden

Münferit Yabancılar ile Topluca Sığınma Amacıyla Sınırlarımıza Gelen Yabancı-

lara ve Olabilecek Nüfus Hareketlerine Uygulanacak Usûl ve Esaslar Hakkında

Yönetmelik”