125

TBB Dergisi 2016 (125)

Nesibe KURT KONCA / Ceren DAMAR

213

İstinaf sebeplerinin dilekçede açıkça belirtilmesi gereği, istinaf

yargılamasının belirtilen noktalara odaklanmasını ve daha hızlı sona

ermesini sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Bu husustaki madde ge-

rekçesinde, istinaf kanun yoluna başvuru ile nihaî kararın yeniden

incelemesinin amaçlandığının altı çizilmiştir.

İstinaf sebeplerinin

açıkça gösterilmemesi halinde, bölge adliye mahkemesi, ilk derece

mahkemesi gibi dosyanın baştan sona her aşamasını inceleyecek ve

üst derece mahkemesi olmasının bir özelliği kalmayacaktır. İstinaf

yargılaması, ilk derece yargılamasından farklı olmayacak ve zaman

kaybı meydana gelecektir. Bölge adliye mahkemesini ilk derece mah-

kemesinden ayıran noktalardan biri daha tecrübeli hâkimlerden oluş-

ması ve daha kısa sürede hüküm verebilecek olmasıdır.

Bunu sağla-

mak için ise istinaf sebeplerinin tek tek gösterilmesi gerekmektedir.

İstinaf sebeplerini usul kurallarına aykırılık ve maddî hukuk ku-

rallarına aykırılık olarak iki grupta toplamak mümkündür. Usul ku-

rallarına aykırılık halinde, yapılan yargılamanın kanuna aykırı olup

olmadığı denetlenmektedir. Usule aykırılık mahkemenin verdiği hük-

me her zaman yansımayabilir. Yargılama sonucunda, usule aykırı-

lığın verilen hükme ne derece etkili olduğunun araştırılması da her

zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle kanun koyucu usule aykırı

bazı mutlak sebepler belirlemiştir. Bu sebepler, Hukuk Muhakemeleri

Kanunu 353’üncü maddesinde sıralanmıştır. Bu maddeye göre, dava-

ya bakması yasak olan bir hâkim tarafından yargılamanın yapılması,

haklı ret talebine rağmen reddedilen hâkimin yargılamayı yürütme-

si, mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya

yetkisizlik kararı vermiş olması, ya da tam tersi görevsiz ve yetkisiz

olmasına rağmen davaya bakması, dava şartlarına aykırılık bulunma-

sı, taraflarca gösterilen delillerin toplanmaması veya deliller değerlen-

dirilmeden karar verilmesi halinde bölge adliye mahkemesi dosyanın

esasına girmeden dosyanın tekrar ilk derece mahkemesince değerlen-

dirilmesi için buraya gönderilmesine karar verir. Bunlar yargılama-

nın doğru işlemesi açısından ağır hatalardır ve mahkemenin kararını

Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Madde Gerekçeleri, s. 177. http://www2.

(31.05.2016)

Karslı, s. 729; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 523; Ulukapı, s. 469; Arslan/Yılmaz/

Taşpınar Ayvaz, s. 590; Tanrıver, s2013.