125

TBB Dergisi 2016 (125)

Mehmet ALKAN

ve ne amaçla kullanıldığının denetlenebilmesine imkân tanıyan bir

güvenlik sistemi kurulur. Sistemde yer alan kayıtlar gizlidir; altıncı ve

yedinci fıkralarda belirlenen amaçlar dışında kullanılamaz. Sisteme

kayıtlı olan parmak izi ve fotoğraflar, kişinin ölümünden itibaren on

yıl ve her halde kayıt tarihinden itibaren seksen yıl geçtikten sonra

sistemden silinir. Parmak izi ile fotoğrafların sistemde kaydedilmesi

ve saklanması ile bu kayıtlardan yararlanmaya ilişkin diğer esas ve

usuller, İçişleri Bakanlığı tarafından Adalet Bakanlığı’nın görüşü alı-

narak çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Ancak aradan geçen uzun

zamana rağmen söz konusu

Yönetmelik

çıkarılamamıştır.

CMK’nın 75’inci maddesinde şüpheli veya sanığın beden mua-

yenesi ve vücudundan örnek alınması, 76’ncı maddesinde şüpheli ve

sanık dışındaki kişilerin beden muayenesi ve vücuttan örnek alınma-

sı, 78’inci maddesinde soy bağının veya elde edilen bulgunun şüpheli

veya sanığa ya da mağdura ait olup olmadığının tespiti için zorunlu ol-

ması durumunda moleküler genetik inceleme, 81’inci maddesinde üst

sınırı iki yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda gerekli

olması halinde, Cumhuriyet savcısının emriyle şüpheli veya sanığın

fotoğrafı, beden ölçüleri, parmak ve avuç içi izi, bedeninde yer almış

olup teşhisini kolaylaştıracak diğer özellikleri ile sesi ve görüntüleri

kayda alınarak, soruşturma ve kovuşturma işlemlerine ilişkin dos-

yaya konulur. Bu son durumda kovuşturmaya yer olmadığı kararına

itiraz süresinin dolması, itirazın reddi, beraat veya ceza verilmesine

yer olmadığı kararı verilip kesinleşmesi hâllerinde söz konusu kayıtlar

Cumhuriyet savcısının huzurunda derhâl yok edilir ve bu husus tuta-

nağa geçirilir. Bu işlemler savcı veya hâkim kararı ile yapılabilirken;

78’inci maddede düzenlenen ve gereken tür ve miktardaki biyolojik

materyali kullanarak, kişiyi diğer kişilerden ayıran ve kalıtım kural-

larına uygun olarak aktarılan hastalık dışındaki özelliklerinin mole-

küler düzeyde araştırılmasını ifade eden moleküler genetik inceleme

ancak hâkim kararı ile yapılabilmektedir.

Bu kapsamda, şüpheli, sanık, mağdur ve diğer kişilerin beden mu-

ayenelerinin yapılması, tıbbî incelemelerde bulunmak üzere vücuttan,

kan veya benzeri biyolojik örneklerle, saç, tükürük, tırnak gibi örnek-

lerin alınması, moleküler genetik incelemeler ile şüpheli ve sanığın

kimliğinin teşhisi için gerekli fizikî özelliklerin tespitine ilişkin usul ve

esasları “Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Genetik İnceleme-