125

345 / 417

İnsansız Hava Araçlarının/Drone’ların Türk Sivil Havacılık Hukukuna Göre Statüsü, Unsurları ... 344
İnsansız hava aracı kavramı ve Türk Sivil Havacılık hukukunda-
ki yerini ele almadan önce “hava aracı” kavramına değinmekte fayda
vardır.
I. İnsansız Hava Aracı (Drone)
A. Kavram - Tanım
Yabancı dildeki karşılığı “drone”5-6 olan kavram, Türk literatürün-
de ve özellikle medyada “İnsansız Hava Aracı” (İHA) olarak kullanıl-
maktadır. Teknik anlamda insansız hava aracı; uzaktan kumanda, oto-
matik pilot veya seyrüsefer cihazı ya da bir bilişim sistemi vasıtasıyla
otonom veya yapay zekâ ile yönetilen, içinde veya üzerinde herhangi
bir insan/pilot/uçuş personeli/mürettebat olmaksızın havalanabilen
ve havada seyredebilen/kalabilen hava araçlarına verilen genel ve or-
tak addır7. Diğer bir tanıma göre kendi güç sistemi olan, tehlikeli veya
tehlikesiz faydalı yük taşıyan, otomatik olarak veya uzaktan komuta
sistemi ile uçurulan pilotsuz hava araçlarına insansız hava aracı (İHA)
/drone denir.8-9
5 Eski İngilizce bir kelime olan “drone” kavramı, kraliçe arıya karşı eş yükümlü-
lüğü olan erkek bal arısıdır. İşçi arı olmayan ve nektar veya polen toplamakla
yükümlü olmayan bu arıların çıkarmış olduğu vızıltı sesi, uçak pervanelerinin çı-
karmış olduğu sese benzetilmiştir. Bkz. Ben Zimmer, “The Flight of ‘Drone’ From
Bees to Planes” July 26, 2013, The Wall Street Journal.
Er.Tar. 07.12.2015
6 Almanca: Drohnen
7 Sinan Sami Akkurt, Türk Sivil Havacılık Mevzuatı ve Uluslararası Konvansiyon-
lar Kapsamında Sivil Havayolu ile Yolcu Taşımacılığından Kaynaklanan Hukuki
Sorumluluk, 1. Baskı, Ankara Ekim 2014, s.82-83.
8 The 2015 Florida Statutes Title XLVII, Crımınal Procedure And Correctıons, Chap-
ter 934, Securıty Of Communıcatıons, Surveıllance, 934.50 “Searches and seizure
using a drone” a) “Drone” means a powered, aerial vehicle that:
1. Does not carry a human operator;
2. Uses aerodynamic forces to provide vehicle lift;
3. Can fly autonomously or be piloted remotely;
4. Can be expendable or recoverable; and
5. Can carry a lethal or nonlethal payload.
Statute&Search_String=&URL=0900-0999/0934/Sections/0934.50.html Er.Tar.
14.12.2015
9 ABD’de farklı eyaletlerde birbirinden farklı ama benzer tanımlamalar yapılmıştır.
Bkz. Illinois Statute and Indiana Statute.