125

TBB Dergisi 2016 (125)

Halid ÖZKAN

357

tadır.

Kanaatimce manyetik alan oluşturularak yapılan havada kal-

ma ve uçuşlar aksi mevzuatta düzenlenmedikçe havalanma ve havada

seyretme olarak kabul edilmelidir. Çünkü gelişen teknoloji ile birlikte

oluşturan manyetik alanlar ile uçuş alanı ve süresi genişleyebilecektir.

Bu noktada aracın bulunduğu sabit konum ile oluşturulan manyetik

alan için bir yükseklik mesafesi konulabilir. Araç ile sabit yer/yüzey

arasındaki mesafenin belirli bir yüksekliği aşmaması halinde aracın

havalanabilme ve havada seyredebilme kabiliyetinin olmadığı böyle-

likle kabul edilebilir (Örneğin 1 metre gibi).

Havada seyredebilme için kullanılan yöntem ve aracın hacimsel

büyüklüğü önemsizdir. Bununla birlikte yeni İHA talimatında havada

seyredebilme/kalabilme için

“... aerodinamik kuvvetler aracılığıyla sürekli

uçuş yapma yeteneğinde olan...”

ifadesi kullanılmıştır. Böylelikle İHA’lar

için Türk Hukuku’nda aerodinamik kuvvetler aracılığıyla havada sey-

redebilmesi gerektiği söylenebilir. Kanaatimce bu tarz bir sınırlama

isabetli olmamıştır.

Yeni İHA talimatında İHA’lar için

sürekli uçuş yapma yeteneği-

nin gerektiği düzenleme altına alınmıştır. Bu tanımdan çok kısa süreli

havada kalabilen nitelikteki İHA’ların talimat kapsamı dışında bırakıl-

mak istediği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte sadece bir kez havada

seyretmeye programlanmış İHA’nın sürekli uçuş yapma yeteneğine

sahip olduğu kabul edilmelidir.

3. İnsansız / Mürettebatsız Olma

Uzaktan kumanda edilerek ya da kendisine tayin edilen rotayı ta-

kip ederek otomatik veya manüel olarak uçabilen insansız hava araç-

larının en önemli özelliği

insansız

yani

mürettebatsız

olmasıdır. İn-

sansız olmadan kasıt,

içinde

ve üzerinde insan olmamasıdır. İnsansız

olma, havalanma ve havada seyretme/kalma ve iniş eylemlerini kap-

sayacak şekilde olmalıdır. Bu sürecin herhangi bir aşamasında içinde

veya üzerinde insan olması halinde artık İHA söz konusu olmayacak-

tır. İHA içindeki veya üzerindeki kişinin insan olması yeterli olup pi-

lot niteliğinde olması gerekmez.

İşgüzar, s.63; Akkurt, s.66