125

TBB Dergisi 2016 (125)

Halid ÖZKAN

353

ler ve olabilecek diğer düzenlemelere uyma zorunluluğu getirilmiştir.

Uçuşu izne tabi İHA, uçuş sahasına ilgili ATC ünitesinden izin alma-

dan giriş ve çıkış yapamaz.

İHA’ların izin verilen uçuş alanlarındaki

(TMA/CTR içerisindekiler gibi) uçuşlarına ilişkin usuller, ilgili ATC

ünitesi tarafından belirlenebilir. Mevzuat gereği ATC ünitesi ile iletişi-

min zorunlu olduğu durumlarda İHA›ların telsiz sistemi

ile donatıl-

ması zorunludur (Yeni İHA Talimatı m.19/3).

C. Hukuki Mahiyeti

“Hava araçlarının hukuki niteliği” başlıklı TSHK m.65 gereği “Bu

Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, hava araçları menkul mal

hükümlerine tabidir.” Böylelikle; insansız hava araçları hukuki mahi-

yeti itibariyle medeni hukuk genel kuralları ve hükümleri çerçevesin-

taşınır maldır.

İnsansız hava araçlarının teferruat ve mütemmim cüz’leri hakkın-

da Medeni Kanunun ilgili maddeleri uygulama alanı bulacaktır. Bu-

nunla birlikte TSHK’a eklenen 68/A maddesine

göre;

“Türkiye Cum-

huriyeti adına 16/11/2001 tarihinde Cape Town’da imzalanan ve 10/3/2011

tarihli ve 6192 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan “Taşınır Dona-

nım Üzerindeki Uluslararası Teminatlar Hakkında Sözleşme” ve “Taşınır

Donanım Üzerindeki Uluslararası Teminatlar Hakkında Sözleşmeye İlişkin

Hava Aracı Donanımına Özgü Konulara Dair Protokol” ile kanunların aynı

konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda “Ta-

şınır Donanım Üzerindeki Uluslararası Teminatlar Hakkında Sözleşme” ve

“Taşınır Donanım Üzerindeki Uluslararası Teminatlar Hakkında Sözleşmeye

İlişkin Hava Aracı Donanımına Özgü Konulara Dair Protokol” hükümleri

esas alınır.”

İHA Talimat taslağı-1›de ATC ünitesi yetkili kılınmış olup, İHA işletmecisi veya

sahibi, başvurunun onaylanmasını takiben uçuşların düzenleneceği NOTAM’lan-

mış hava sahasından sorumlu ATC ünitesi ile acil durumlar haricinde operasyon-

dan en az bir gün önce uçuşa ilişkin usuller üzerinde mutabakat sağlamakla yü-

kümlü kılınmıştı. (İHA2 ve İHA3 sınıfı için) (İHA talimat taslak-1 m.17/2).

UHF ve VHF kanallarda iletişim sağlayan telsiz sistemi olması gerekmektedir.

Hava araçlarının taşınır/menkul mal olduğu hususunda bkz. Kaner, s.17; Sorgu-

cu, s.28.

(Ek: 4/7/2012-6353/15 md.)