Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Mustafa Yaşar DEMİRCİOĞLU

169

Üniversite, geleneği ve tanımı gereği kamu yararı için bilgiyi arayan,

üreten, ileten ve yayan özerk bir öğretim ve araştırma merkezidir.

Va-

kıf üniversitelerine anayasa çerçevesinde verilen kamu tüzel kişiliği

statüsü gereği bu üniversitelerin kuruluş amacının kamu yararı, fa-

aliyet konularının ise kamu hizmeti olduğu hususu, yargı organları

kararlarında da özellikle vurgulanmaktadır.

Bu üniversitelerin kamu

tüzel kişiliği statüsü ile kamu yararına hizmet ettikleri ilkesi gereği

her türlü mal ve hizmet alımları ile ticari ilişkilerinin de kamu ya-

rarı esas gözetilerek yürütülmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Vakıf

Üniversitesi mütevelli heyet üyeleri ve diğer yöneticileri, üniversitenin

tüm ticari işlerinde, alım satımlarında kamu yararını esas alan bir an-

layışla hareket etmekle yükümlüdürler.

Vakıf üniversiteleri, kazanç amacı olmamak şartı ile mali ve idari

konular dışında akademik çalışmalar, öğretim elemanlarının sağlan-

ması ve güvenlik yönlerinden Devlet eliyle kurulan yükseköğretim

kurumları için Anayasada belirtilen hükümlere tabi olarak Yükse-

köğretim Kurulu’nun görüş ve önerisi üzerine kanunla, tüzel kişiliği

haiz olmak üzere kurulmaktadır. Anayasa Mahkemesi kararlarında

da vakıf üniversitelerinin kamu tüzel kişiliğini haiz oldukları açıkça

ifade edilmektedir.

İdari rejime dayalı olarak düzenlenmiş bulunan

Türkiye›nin yönetim yapısında, kamu tüzel kişiliği idari yargının

görev alanının belirlenmesinde kullanılan ölçütlerden bir tanesidir.

Kamu tüzel kişilerinin kuruluş amacı kamu yararı; faaliyet konuları

ise, kamu hizmetidir.

Mevzuat hükümlerine göre, vakıf üniversitelerinin yönetim ve

denetimi esas olarak mütevelli heyet üzerine odaklanmıştır. Uygula-

mada genellikle mütevelli heyetler, hem üniversitede yönetim görevi-

ni üstlenmekte ve hem de bir bakıma üniversite uygulamalarını de-

netlemektedir. Vakıf üniversitelerinde mütevelli heyetlerin görevleri,

üniversitelere kaynak bulma, üniversitelerin hedeflerini belirleme ve

Erdal Tercan, (Anayasa Mahkemesi Kararı Muhalefet Şerhi).

Uyuşmazlık Mahkemesi Kararı, 02.07.2012 Gün ve 2012/178 Esas, 2012/174 Ka-

rar sayılı İlamı., Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı, 2014/566 Esas, 2015/1339

Karar sayılı İlamı., Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2014/34679 Esas, 2014/37998 Karar

sayılı İlamı.

Anayasa Mahkemesi Kararı, 30.5.1990 Gün ve 1990/2 Esas, 1990/10 Karar sayılı

İlamı.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2014/566 Esas., 2015/1339 Karar sayılı Kararı.