Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Onur ŞAHİN

319

Borcun bulunmadığına ilişkin dava asıl borçlu tarafından açıla-

bilmektedir ancak asıl borçlunun dava açmaması halinde müteselsil

kefilin de hukuki yararı bulunduğu için menfi tespit davası açabileceği

belirtilmiştir.

Yargıtay 08.12.1998 tarihli kararında, davacının asıl borçlu yönün-

den feragat etmesi halinde kefilin de borcunun sona ereceğini belirt-

miştir. Anılan kararda davacı alacaklının, asıl borçlu ve kefile karşı

açtığı davada, asıl borçlunun ölmesi üzerine mirasçılarını davaya

dâhil etmeyerek davadan asıl borçlu yönünden feragat etmesinin ve

davayı sadece kefile karşı devam ettirmesinin mümkün olmadığı ifade

edilmiştir. Alacaklı, asıl borçluya karşı davadan feragat ederek alacak

hakkının sona ermesine neden olmuş ve kefaletin fer’i niteliğinden do-

layı aynı sonuç kefil bakımından da gerçekleşmiştir. Yargıtay, bunun

aksinin kabulü halinde ödeme yapan kefillerin iç ilişkiye dayanarak

asıl borçluya rücu etmek istemeleri üzerine asıl borçlunun mirasçıla-

rının feragati gerekçe göstererek ödemeden kaçınabileceklerini ileri

sürmüştür.

j. Asıl Borcu Doğuran Sözleşmenin Taraflarca Sona Erdirilmesi

Fer’ilik ilkesi gereği; asıl borcu doğuran sözleşmenin sona erme-

siyle kural olarak kefalet de sona ermektedir. Asıl borcu doğuran söz-

leşmeden herhangi bir taraf dönerse sözleşme, geriye etkili olarak (

tunc

) sona ermektedir. Bu durumda asıl borç geçmişe dönük olarak

sona ereceğinden kefalette böylelikle sona ermiş olacaktır.

Bura-

da ortaya çıkabilecek olan bir husus, dönme sonucunda alacaklının

menfi zararlarından dolayı kefile başvuru yapılıp yapılamayacağıdır.

Bu duruma ilişkin olarak TBK md.589/III’te; aksi açıkça kararlaştırıl-

madıkça kefilin, sadece kefalet sözleşmesinin kurulmasından sonraki

borçlardan sorumlu olacağı ve takip eden fıkrada; asıl borç ilişkisinin

hükümsüz hale gelmesinin sebep olduğu zarardan ve ceza koşulun-

dan kefilin sorumlu tutulacağına ilişkin sözleşmelerin kesin olarak

hükümsüz olacağı düzenlenmiştir.

Kefile Tesiri”, Ad. Der., S.5,1954, s.599 vd.

Y. 23. HD. 2012/2635 E., 2012/4535 K., 02.07.2012 T. (Kazancı Bilgi Bankası).

Y. 13. HD. 1998/8536 E., 1998/9756 K., 08.12.1998 T. (Kazancı Bilgi Bankası).

Reisoğlu, s.224; Tandoğan, s.791.