Sayi126

Ceza Yargılamasındamoleküler Genetik İnceleme

2- Diğer Kişilerin Vücudundan Örnek Alma

Şüpheli veya sanık dışındaki diğer kişilerin vücudundan örnek

alma CMK’nun 76. maddesi ile 25832 sayılı Yönetmeliğin 8. madde-

sinde düzenlenmiştir. CMK’nundaki düzenlemede yalnızca mağdur

ibaresine yer verilmişken, 25832 sayılı Yönetmelik’te mağdur ve di-

ğer kişiler denilerek kapsam genişletilmiştir. Öğretide bu hususun

kanunilik ilkesine aykırı olduğu ve kanunun çizdiği sınırları aşan bir

durum olduğu, şüpheli, sanık veya mağdur dışındaki kişilerin vücu-

dundan örnek alınması konusununda kanunda yer alması gerektiğini

savunanlar bulunmakta ise de

, bizim de katıldığımız baskın görüş,

diğer kişiler ibaresinin mağdur ile birlikte üçüncü kişileri de kapsadı-

ğına ilişkin görüştür.

“Kanunumuz ise 75. maddede şüpheli ve sanıktan bahsettikten sonra 76. mad-

dede “diğer kişiler”den bahsettiğine göre, şüpheli ve sanık dışındaki herkesin

bu kapsamda mütalaa edilebileceği düşünülebilir. Bununla beraber, madde met-

ninde sadece “mağdur”dan bahsedilmesi dolayısıyla, sadece mağdur üzerinde

beden muayenesi ve örnek alınmasının olanaklı olduğunu kabul etmek gerekir.

Buna karşılık Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Genetik İncelemeler ve

Fizik Kimliğin Tespiti Hakkında Yönetmelik mağdur dışındaki kimseler üzerinde

beden muayenesi ve örnek alınmasına olanak tanımaktadır (BMGİFKY 7 ve 8). Fa-

kat bu hükümler, kanunun çizdiği sınırın aşılması niteliğindedir. Üçüncü kişilerin

beden muayenesi ve vücutlarından örnek alınması, CMK’da açıkça düzenlenme-

lidir. (Hakan Hakeri, Yener Ünver, a.g.e., s. 378-379)

“Madde metnine bakıldığında başlıkta “diğer kişiler” terimine yer verilmiş iken,

metin içinde “mağdur” terimine yer verildiği görülmektedir. Eğer diğer kişiler

terimi esas alınacak olursa “diğer kişiler” mağduru de içine alan şüpheli ve sanık

dışındaki herkes anlamına gelir. Nitekim tedbire ilişkin olarak çıkarılan Yönet-

melik de mağdur ve diğer kişiler terimlerini kullanmaktadır.” (Veli Özer Özbek,

Mehmet Nuri Kanbur, Pınar Bacaksız, Koray Doğan, Ceza Muhakemesi Hukuku,

2. Baskı, Seçkin, Ankara 2008, s. 293)

“Diğer kişiler ile mağdur, tanık veya tanık olmayan üçüncü kişiler ve soybağı

tespit edilecek çocuklar kastedilmiştir.” (Bahri Öztürk, Durmuş Tezcan, Mustafa

Ruhan Erdem, Özge Sırma, Yasemin F. Saygılar Kırıt, Özdem Özaydın, Esra Alan

Akcan ve Efser Erden, a.g.e., s. 531)

“Diğer kişilerden kasıt, şüpheli ve sanık dışındaki kişilerdir.” ( Nevzat Toroslu,

Metin Feyzioğlu, a.g.e. s. 208)

“Diğer kişiler ifadesi ile şüpheli veya sanık dışındaki kişiler vurgulanmaktadır”

(Haluk Çolak, Mustafa Taşkın, a.g.e., s. 326)

“Yönetmeliğin 7. ve 8. maddeleri, “diğer kişilerin beden muayenesi” ve “diğer

kişilerin vücudundan örnek alınması”dır. Madde içeriğinde ise mağdurun ve

diğer kişilerin vücuduna müdahale düzenlenmiştir. Mağdur-diğer kişiler ayrımı

yapılmıştır. Oysa diğer kişiler kavramı hem mağduru hemde mağdur dışındaki

üçüncü kişileri kapsayacak genişlikte bir kavramdır.” (Nur Centel, Hamide Zafer,

a.g.e., s. 274)

“Diğer kişilerden kasıt mağdurdur. Maddede sadece mağdurdan sözedilmekte-

dir. Beden Muayenesi Yönetmeliğinin 7 inci maddesine göre ise diğer kişilerden