Dergi 128

104

Askerî Ceza Hukukunda Yoklama Kaçağı, Bakaya, Saklı Suçu (ASCK m.63)

Askerlik Kanunu m.1 (

‘Türkiye Cumhuriyeti tebaası olan her erkek, işbu ka-

nun mucibince askerlik yapmağa mecburdur’

) gereğince, bu suçun failleri

sadece erkek Türk vatandaşlarıdır.

Burada cinsiyet değiştiren kişilerin durumları tartışılabilir. Bu

konuda Türk Medeni Kanunu (TMK) m.40,

gereğince, kanaatimizce

askerlik yükümlülüğü bakımından kişinin yeni cinsiyetine göre bir

karara varılması uygun olacaktır. Bu durumda kadınken erkek olan

biri askerlik yükümlüsü olarak kabul edilebilir. Bunun tersi durum

ise, askerlikten muafiyet nedeni olarak kabul edilmelidir.

Suçun faili olabilmek için erkek Türk vatandaşı olmanın dışında

askerlik çağı içine girmesi yani askerlik yükümlüsü olunması gerek-

mektedir. Askerlik çağı yukarıda da açıklandığı üzere her erkeğin nü-

fus kayıtlarında yazılı olan yaşına göredir ve yirmi yaşına girdiği yılın

ocak ayının birinci gününden başlayarak kırk bir yaşına girdiği yılın

ocak ayının birinci gününde bitmek üzere en çok yirmi bir yıl sürer

(1111 SK. m.2/1).

Suçun faili olabilmek için en önemli şartlardan bir diğeri de, failin

fiziken ve ruhen sağlık açısından askerliğe elverişli olmasıdır. Askerli-

ğe sağlık açısından elverişlilik konusunda, TSK Sağlık Yeteneği Yönet-

meliği esas alınmaktadır

Yönetmeliğe göre, askerliğe elverişlilik yü-

kümlünün sağlık yönünden askerlik hizmetini ifa etmesine mani bir

Türk Medeni Kanunu(TMK)’nun 40’ncı maddesi şöyledir:

‘

Cinsiyetini değiştir-

mek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliği-

ne izin verilmesini isteyebilir. Ancak, iznin verilebilmesi için, istem sahibinin on

sekiz yaşını doldurmuş bulunması ve evli olmaması; ayrıca transseksüel yapıda

olup, cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunluluğunu ve üreme yete-

neğinden sürekli biçimde yoksun bulunduğunu bir eğitim ve araştırma hastane-

sinden alınacak resmî sağlık kurulu raporuyla belgelemesi şarttır. Verilen izne

bağlı olarak amaç ve tıbbî yöntemlere

uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatı

gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporuyla doğrulanması hâlinde, mah-

kemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verilir’. Doktrin-

deki görüşlere göre, cinsiyet değişikliği ileriye etkili hüküm ve sonuç doğurur.

Bu itibarla cinsiyet değişikliği nüfusa işlenmiş olan kişi, beklenen haklar bakımın-

dan yeni cinsiyetine göre değerlendirilecektir. Türk Hukuku’nda özellikle sosyal

güvenlik alanında cinsiyete göre farklı hükümler mevcuttur. Örneğin, emeklilik

yaşı kadınlar için, erkeklere oranla daha kısadır. Bu durumda cinsiyet değiştirerek

erkek cinsiyetine geçen bir kadın, yeni cinsiyetine göre daha ileri yaşta emeklili-

ğe hak kazanabilecektir (Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz. Başara Gamze Turan,

‘Türk Medeni Kanunu’nun 40’nci Maddesi Kapsamında Cinsiyet Değişikliği ve

Hukuki Sonuçları’,

TBB Dergisi

2012 (103), s.257,

http://tbbdergisi.barobirlik.org.

tr/m2013-103-1234, 04.12.2016).