Dergi 128

110

Askerî Ceza Hukukunda Yoklama Kaçağı, Bakaya, Saklı Suçu (ASCK m.63)

Tebligat şartı AsCK m.63/1’nci fıkrasının (c) ve (d) bentlerinde yer

alan ihtiyat erbaş/er bakayası ve geç iltihak suretiyle bakaya faillerinin

eylemleri bakımından da incelenmelidir.

AsCK m.63/1 (c) bendine göre (‘İhtiyat erattan çağrılıp da…’),

yü-

kümlülere öncelikle bir çağrı yapılmasını gerekmektedir. Yine bu bent

hükmü ile bağlantılı olarak, 1076 sayılı Kanun’un ‘

Silahaltına davet’

baş-

lıklı 14/(A) bendinde ve 15’nci maddesinde bazı hükümlere yer veril-

miştir.

Son olarak AsCK m.63/1 (d) bendinde herhangi bir tebligat şartın-

dan bahsedilmemektedir. Yine 1111 sayılı Kanun’da da bu konuda her-

hangi bir hüküm bulunmamaktadır. Kanaatimizce AsCK m.63/1 (d)

bendinin faili olabilmek, ‘

Yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olup olmama-

sına bakılmaksızın askerlik şubesince (kendilerine tanınan kanuni yol süresi

bitiminde) sevk edildiği kıtasına katılınması’

gerekmektedir. Yükümlünün

askerlik şubesine katıldıktan sonra kendisine verilen sevk evrakını al-

dıkları halde birliklerine katılmamaları halinde geç iltihak suretiyle

bakaya eylemi oluşmaktadır. Kanaatimizce yükümlülere verilen sevk

evrakı yükümlülerin tertip oldukları birliklerini ve bu birliğe katılma-

sı gereken yol süresini öğrenmesi açısından tebliğ mahiyetindedir.

Kanaatimizce tebligat unsuru ileride açıklanacak olan failin kastı

ile de yakından ilgili bir konudur. Zira failin kastı, suçun tüm unsur-

ları konusunda bilmeyi kapsamalıdır. Bu nedenle fail suçun konusu

olan askerlik yükümlülüğünü emsalleri ile birlikte zamanında yerine

getirmesi gerektiğini, diğer bir anlatımla kendisine yapılan tebligatı

bilmiyorsa bu durumda artık suç kastı ile de hareket ettiği söyleneme-

yecektir. Askerî Yargıtay’ın tebligat konusunda birçok kararı bulun-

maktadır.

1076 sayılı Kanun m.14/A bent hükmü şöyledir: ‘Seferde görev alacak yedek su-

bay ve yedek askerî memurlara bu görevleri barışta tebliğ edilir. Tebliğ şekli, yü-

kümlülerin görevleri ve tebliğ ile görevli makamlar yönetmelikte belirtilir’. 1076

sayılı Kanun’un m.15 hükmü şöyledir: ‘Talim ve manevra için çağrıldıkları hal-

de 1111 sayılı Kanunun 47’nci maddesine göre özürsüz gelmedikleri anlaşılanlar

hakkında 1111 sayılı Kanunun 89uncu maddesi hükümleri uygulanır ve ayrıca

emsalleri kadar hizmete tabi tutulurlar’.

‘TRT duyurularının yapıldığı tarihlerde Türkiye’de bulunan sanık bakımından,

bu duyurular tebliğ mahiyetinde olduğundan, çalışma ve oturma izninin uza-

tılmadığı da anlaşılan sanığın, yurt içinde olup olmadığının ayrıca araştırılma-

sına gerek bulunmadığı’

, 24.05.2001, 2001/57-57 E-K., As.Yar.Der.,