205 / 545
204
Yeni Türk Medeni Kanunu’nda Aile Konutunun Önemi
Giriş
Aile, toplumun doğal ve temel bir unsuru olup insanlığın başlan-
gıcından beri var olmuş ve toplumların devamında sosyal, ekonomik
ve siyasal bakımlardan önemli role sahiptir. Aile, evrensel bir kurum
olarak Uluslararası Belgelerde ve Anayasalarda korunmaktadır. Aile,
1982 Anayasası m.41 hükmünde, ailenin Türk toplumunun temeli ol-
duğu ve eşler arasında eşitliğe dayandığı, devletin ailenin huzur ve
refahı ile özellikle çocukların ve ailenin korunması ve aile planlaması-
nın öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alacağı
düzenlenmiştir.
Yeni Türk Medeni Kanunu‘nun en önemli yeniliklerinden sayılan
aile konutu ile ilgili ailede özel bir koruma getirilmiştir. Aile konutu
ve ev eşyası ile ilgili m.194, m.197, m.240, m.259, m.276, m.652, m.591
hükümlerinde özel düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerin ya-
pılmasının sebebi, aile yaşamında ailenin ve ev eşyasının maddi ve
manevi bakımdan ailenin bireyleri için taşıdığı önemdir.
Evlilik yaşamında en önemli sorunlardan biri barınma sorunudur.
Eski MK.’da eşlerin konutu birlikte seçme hakkı yoktu, bu hak kocaya
aitti (MK.m.152/II), yeni TMK. ile konutu seçme hakkı eşlere birlikte
tanınmıştır (TMK.m.186/II). Aile konutuyla ilgili hukuki işlemlerde
sadece konutta hak sahibi olan eşin karar vermesi haksızlık yarataca-
ğından, kanun koyucu eşlerin konuttan yararlanma ve kullanma hak-
larını etkileyen işlemlerde birlikte karar vermeleri gerektiğini kabul
etmiştir. Aile konutunu bir eşin tek başına elden çıkarması durumun-
da diğer eş büyük zararlar görebilmektedir. Bu nedenle aile konutu ile
ilgili işlemlerde beraber hareket etme zorunluluğu getirilmiştir.
Aile konutuna ilişkin koruma kapsamında yeni Türk Medeni
Kanunu’nda yer alan hükümler dışında 6284 sayılı Ailenin Korunması ve
Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’da da dolaylı koruyucu
düzenlemelere yer verilmiştir.
1
6284 sayılı Kanun kapsamında konuttan
kasıt, sadece aile konutu niteliğine sahip olan konut değildir, ailenin be-
lirli amaçlarla ortak kullandığı her türlü konut kapsama girmektedir ve
1
Ebru Ceylan, Türk Hukukunda Aile İçi Şiddet ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenme-
siyle İlgili Yeni Düzenlemeler,
Türkiye Barolar Birliği Dergisi
Kasım-Aralık Sayısı,
Yıl: 2013, S.103, s.20 vd.