226 / 545
225
TBB Dergisi 2017 (128)
Ebru CEYLAN
Bu hükmün uygulanma şartları şunlardır:
a) Evlilik, ölüm sebebiyle sona ermelidir.
Evliliğin ölüm veya ölümle aynı sonucu doğuran gaiplik kararı
veya ölüm tehlikesi içinde kaybolma karinesiyle son bulması halinde
sağ kalan eş, TMK m. 652 hükmünden yaralanabilir.
91
b) Tereke malları arasında aile konutu ve ev eşyası bulunmalıdır.
Tereke, miras bırakana ait malvarlığı değerlerinden oluşmaktadır,
eşin ölüm tarihi itibariyle aile konutunun tereke içinde yer alması ge-
reklidir. TMK m. 652 ile sağ kalan eşe tanınan hak, aile konutuna ve
ev eşyasına ilişkindir. Kanun koyucu bu hükümle sağ kalan eşin eski
yaşantısını devam ettirebilmesini amaçlamıştır. Terekede eşlerin bir-
likte yasadıkları bir konut olmaması halinde, sağ kalan eş bu hakkı-
nı kullanamaz.
92
Kanımızca bu maddede geçen “eşlerin birlikte yaşadıkları
konut” ifadesinden “aile konutu” anlaşılmalıdır, çünkü maddenin düzenleme
amacından da bu sonuca varılmaktadır.
c) Sağ kalan eş, miras hakkına sahip olmalıdır.
TMKm. 652, sağ kalan eşe, mirasçılık sıfatına dayanan bir hak sağ-
lamaktadır.
93
Bu sebeple sağ kalan eş mirastan feragat etmişse (TMK
m. 528), miras bırakan tarafından mirastan çıkarılmışsa (TMK m. 510),
mirastan yoksun bulunuyorsa (TMK m. 578) veya mirası reddetmişse
(TMK m. 605) TMK.’nın 652.maddesi uygulanamaz.
Sağ kalan eşin, aile konutu ve ev eşyasının kendisine tahsisini is-
temesi için tereke malları içinde başka mallarının da bulunması ge-
reklidir, çünkü maddede “diğer mallardaki miras hakkına mahsuben”
ifadesine yer verilmiştir. Bu mahsup mülkiyet, intifa veya oturma hak-
kının sürüm değeri üzerinden yapılmalıdır.
Sağ kalan eşin miras payının
aile konutu üzerinde talepte bulunduğu ayni hakkın değerini karşılamıyor ol-
ması halinde miras payının değeri ile talep edilen ayni hakkın değeri arasında-
ki farkın bedel eklenerek denkleştirileceği düzenlenmemiştir. Gerek edinilmiş
mallara katılma rejiminde m.240’da, gerek paylaşmalı mal ayrılığı rejiminde
91
Kılıçoğlu, Yenilikler, s.93; Kılıçoğlu, Aile Konutu, s.541; Özlem Karlı, TMK.
Mad.652’ye Göre Aile Konutu ve Ev Eşyasının Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi, Prof.
Dr. Hüseyin Hatemi’ye Armağan, İstanbul 2009, s.891.
92
Nebioğlu Öner, s.199 vd; Karlı, s.892.
93
Karlı, s.894.