Dergi 128

343

TBB Dergisi 2017 (128)

Barış BAHÇECİ

ile getirilen yenilik, dürüstlük kuralının genel işlem şartları özelinde

bir daha düzenlenmiş olmasıdır.

Bu düzenlemeden beklenen fayda

ise dürüstlük kuralına ilişkin denetimin, yukarıda (4 nolu başlık) dik-

kat çekildiği üzere, bankanın taraflı değiştirdiği faiz oranının emsal

banka faizlerinden aşırı ölçüde farkl

ı olup olmaması değil, bankanın

kredi sözleşmesine temerrüt

faizi oranını kendi inisiyatifine bırakan

bir hüküm koymalarının dürüstlük kuralına uygun olup olmadığıdır.

Bir diğer soru işareti, sözleşme hükmünün dürüstlük kuralına

aykırı olup olmadığını belirlenmesinde yarayan ölçütlere ilişkindir.

Nitekim dürüstlük kuralı/kötüye kullanma yasağı zaten TMK md

2 hükmü ile tüm sözleşmelerde uygulanabilecek bir biçimde düzen-

lenmiştir. Dolayısıyla salt dürüstlük kuralından bahsedilmiş olması,

buna karşın dürüstlük kuralının ihlal edilip edilmediği belirlemeye

yarar somut ölçütlere yer verilmemesi çözümü belirsizleştirmektedir.

Bu durumda dürüstlük kuralının ihlal edilip edilmediği somut olayın

niteliğine göre ve tarafların konumları özellikle bir tarafın diğer taraf

üzerinde hâkim olup olmadığı, konulan hükmün emsal sözleşmelerde

uygulanmasının alışılagelmiş olup olmadığı gibi hususlar göz önünde

bulundurularak belirlenecektir.

Belirtmek gerekir ki, düzenleyici bir işlemin uygulanışının her-

hangi bir ölçüt öngörülmeksizin somut olayın koşullarına göre belir-

lenmesi hukuksallıktan uzaklaşma sonucunu doğurur. Keza salt ta-

raflar arasındaki hakimiyet ilişkisinin de sektöre hakim olan emsal

uygulamaların da sağlıklı bir içerik denetimini sağlaması olanak-

sızdır. Bu nedenle Atamer’in de ortaya koyduğu üzere, sözleşme ni-

teliğine önemli ölçüde aykırı bir hak ve borç dağılımı öngörülmesini

dürüstlük kuralına aykırı sayan Türk Ticaret Kanunu md 55/f hük-

mü dikkate alınması

daha berrak bir bakış açısını ve daha nesnel

Atilla Altop, “Seminer: Borçlar Kanununa Getirilen Yenilikler”, İzmir Barosu Der-

gisi, Y. 2012, S. 2, s. 34 Bu açıdan BK döneminde de dürüstlük kuralına daya-

nılarak sözleşme içeriğinin denetlenmesi mümkün iken Yargıtay bunun yerine

bankanın talep ettiği faizin oranıyla sınırlı bir denetim yapmıştır. Oysa yine aynı

seminerde Haluk Burcuoğlu tarafından belirtildiği üzere (s. 34) %1375 oranında

faiz tahakkuk ettiren banka aleyhine bu faiz oranının %375’e indirilmesi sözleşme

hakkının kullanımı açısından bir dürüstlük kuralı denetimi değildir.

Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 20. Baskı Turhan Yay, Anka-

ra 2016 s. 136

Atamer, Yeni Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Genel İşlem Koşulları-

nın Denetlenmesi, s. 43-45 Atamer TBK md 25’in TTK md 55 yanında Tüketicinin