Dergi 128

344

Ticari Kredilerde Temerrüt Faizi Oranının Sözleşme Eliyle Bankaların İnisiyatifine ...

bir değerlendirmeyi olanaklı kılar. Bu açıdan bakıldığında, bir kredi

sözleşmesi ilişkisinde, temerrüt faizini belirleme hakkının tek taraflı

olarak alacaklıya bırakılması hak ve borç dağılımı açısından sözleşme

içeriğine önemli ölçüde aykırılık oluşturmaktadır.

Bunun yanında çalışmaya konu sorun açısından bakıldığında,

TBK md 27’de belirlenen hukuka aykırılık hali, TBK md 25’in gerek-

çesinde de belirtildiği üzere nitelik olarak genel işlem şartlarının do-

ğurduğu hukuka aykırılığa oranla daha ağırdır.

Bu nedenle TBK md

27’ye aykırılığını yukarıda ortaya koymaya çalıştığımız sözleşme hü-

kümlerinin TBK md 25’e de aykırı olduğu söylenebilecektir.

7. Sorun Kesin Hükümsüzlük Yaptırımı ile Çözülmelidir

Temerrüt faizinin belirlenmesi hakkını tek taraflı olarak alacak-

lı bankaya veren sözleşme hükümleri TBK md 27 ve md 25 hüküm-

lerine ayrı ayrı aykırıdır. Öte yandan hukuka aykırılığın dayanağını

oluşturan TBK’nin her iki hükmü de sonuç olarak kesin hükümsüzlük

yaptırımına işaret etmektedir. Ancak bu kesin hükümsüzlüğün kap-

samının da belirlenmesi gerekir. TBK md 27/2, “

Sözleşmenin içerdiği hü-

kümlerden bir kısmının hükümsüz olması, diğerlerinin geçerliliğini etkilemez.

Ancak, bu hükümler olmaksızın sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa,

sözleşmenin tamamı kesin olarak hükümsüz olur

” düzenlemesi gereği, bu

kesin hükümsüzlük halinin sözleşmenin tamamı üzerinde bir sonuç

doğurmayacak, sadece temerrüt faizinin belirlenmesine ilişkin hük-

mü etkileyecektir. Ancak bu etkinin sınırları da tartışmaya açıktır.

Kesin hükümsüzlük temerrüt faizine ilişkin tüm düzenlemenin

ve hatta sözleşmenin tamamının mı yoksa sadece bir kısmının hü-

kümsüzlüğüne mi yol açacaktır? Somut bir örnek üzerinden gidilecek

olursa, “

Kredi Alan, işbu Sözleşme ve diğer Finansman Belgelerinden doğan

borçları gününde ödemediği takdirde, temerrüdün doğduğu tarihten bunla-

Korunması Hakkında Kanun’un md 6 hükmü de dikkate alınarak yorumlanması

gerektiğini belirtmektedir.

“Maddede, genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı ta-

raf aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamayaca-

ğı belirtilmektedir. Maddede yapılan düzenleme ile, ahlâka aykırılık ölçüsünde

olmasa bile, öğretide dürüstlüğe aykırı olarak nitelendirilen bu tür davranışların,

genel işlem koşulları alanında da önlenmesi amaçlanmıştır.”